LubuskiePolska

Kopalnia Babina – wędrujemy fascynującą ścieżką geoturystyczną w Parku Krajobrazowym „Łuk Mużakowa”

kopalnia babina - ścieżka geoturystyczna

Jesteśmy na terenie dawnej kopalni odkrywkowej i podziemnej węgla brunatnego i iłów ceramicznych. Wędrujemy po największej w Europie morenie czołowej i szukamy śladów dawnej kopalni. Stare wyrobiska zalane są wodą. Powstały różnej wielkości kolorowe jeziora, w których woda w zależności od składu chemicznego przybiera różną barwę. Kopalnia w tym miejscu działała w latach 1921-1973. Na terenach Parku Nadleśnictwo Lipinki wytyczyło  ścieżkę geoturystyczną „Dawna kopalnia Babina”, która w roku w 2015 została wpisana do Sieci Światowych Geoparków UNESCO 

Informacje praktyczne (maj 2024)

  • Ścieżka edukacyjna znajduje się w miejscowości Łęknica w województwie lubuskim,
  •  trasa ma długość około 5 km, ale powstały liczne odnogi, prowadzące do ciekawych miejsc, na pokonanie całej trasy trzeba zarezerwować 2 godziny,
  • wstęp jest bezpłatny,
  • szlak w większości dostępny jest dla osób niepełnosprawnych i rodzin z wózkami dziecięcymi, jest tylko kilka stromych podjazdów,
  • wytyczony szlak to także droga rowerowa i to jest chyba najlepszy sposób na dokładne poznanie parku,
  • można spacerować z psem, ale pamiętajcie o smyczy i pilnujcie, żeby nie pił wody z jeziora
  • wędrówkę rozpoczynamy w dowolnym miejscu, przygotowano trzy wejścia do parku, przy każdym znajduje się bezpłatny parking.
kolorowe jeziora Kopalnia Babina
Przygotujcie się na różne kolory wody w jeziorkach

Historia Kopalni Babina

Spółka Babina Braunkohlenverwertung G.m.b.H, Muskau O.L. powstała w roku 1921. Oprócz kopalni działała również wytwórnia brykietów oraz cegielnia. Co ciekawe w pierwszych latach wydobycie węgla prowadzono metodą podziemną. Była to kopalnia upadowa, czyli podziemne korytarze drążono pod kątem 45 stopni. Schodzono na głębokość do 60 m. Przed wojną kopalnia zatrudniała około 200 górników. Złoża węgla położone najpłycej eksploatowano metodą odkrywkową. Po II wojnie światowej kopalnia zmieniła nazwę na „Kopalnia Przyjaźń Narodów – Szyb Babina”. Wydobycie odbywało się nadal dwoma metodami. Z powodu trudnych warunków geologiczno-górniczych kopalnia stawała się coraz mniej rentowna. Ostatecznie zamknięto ją w roku 1973.

jezioro Afryjka
Afryka to największe jezioro, które powstało przez zalanie dawnego wyrobiska
kolorowe jeziora w kopalni babina

Trzy bezpłatne parkingi

Wędrówkę po ścieżce edukacyjnej możemy zacząć w dowolnym miejscu. Dla turystów przygotowano trzy darmowe parkingi. Podajemy dokładne namiary. Można kliknąć w link i otworzy się mapa albo pobrać kod Plus Code.

ścieżka turystyczna na terenie dawnej kopalni Babina
Po szlaku można też jeździć rowerem

Nasza trasa po terenie Kopalni Babina

Ścieżkami dawnej Kopalni Babina wędrowaliśmy już dwa razy. Pierwszy raz byliśmy tu w roku 2020. Okres po pandemii nie sprzyjał turystyce. Na szlaku nikogo nie spotkaliśmy, a nocując na polu namiotowym, wypełnialiśmy specjalną covidową ankietę. Wtedy dotarliśmy tu tuż przed zachodem słońce. Jeziora w blasku złoto-czerwonego słońca wyglądały kosmicznie, ale zabrakło nam czasu na zrobienie całej trasy. Drugi raz do kopalni Babina dotarliśmy  w maju 2024 roku. Teraz dobrze zaplanowaliśmy spacer. Wędrówkę rozpoczęliśmy przy parkingu nr 3. Przy bramie do parku stoją stare wagony kolejki, którymi transportowano węgiel. Szlak nie jest oznakowany i chociaż po drodze znajdujemy wiele drogowskazów, to poruszanie bez mapy może być dużym wyzwaniem. Jak przystało na ścieżkę edukacyjną, na trasie wędrówki ustawiono tablice z wieloma informacjami o kopalni, ciekawostkami przyrodniczymi i geologicznymi. Nasz szlak po terenach dawnej Kopalni Babina ma prawie 7 km długości, ale to wersja bardzo rozbudowana, która pozwala zobaczyć wszystkie najważniejsze atrakcje i ciekawe miejsca.

wagonik do przewozu wegla
Jedno z wejść do Parku Kopalnia Babina

Mapa naszej wędrówki, pokonaliśmy prawie 7 km

kolorowe jeziora w kopalni Babina
Kolejne kolorowe jeziorko

Najciekawsze punkty na ścieżce geoturystycznej „Dawna kopalnia Babina”

Jezioro Afryka

Największe jezioro na szlaku. Linia brzegowa podobna jest do konturów Afryki i stąd mamy egzotyczną nazwę. To teren dawnego wyrobiska “Łuska C”. Prowadzono tu wydobycie metodą odkrywkową. Wielka dziura w ziemi wypełniła się wodami opadowymi i częściowo głębinowymi. Powierzchnia jeziora wynosi ponad 20 ha, a maksymalna głębokość wynosi 24 m.

jezioro afryka
Jezioro Afryka

Wieża widokowa

Nad północnym brzegiem jeziora Afryka zbudowano drewnianą wieżę widokową. Polecamy nie rezygnować z tej atrakcji i wdrapać się na górę, ponieważ widoki są przednie. Na śmiałków czeka aż 120 stopni. Podczas pierwszej wizyty upolowaliśmy niezły zachód słońca i wielkie kominy elektrowni Węglowej. W pierwszym momencie myśleliśmy, że jest to Elektrownia Turów, ale do Bogatyni stąd jest prawie 80 km, więc prawdopodobnie jest to bliżej położona elektrownia po stronie niemieckiej. Może ktoś to przypuszczenie potwierdzić? Podobno podczas dobrej pogody widać Karkonosze.

wieża widokowa
Wieża widokowa
elektrownia widziana z wieży widokowej
zachód słońca
Zachód słońca nad Kopalnią Babina

Klasyczne selfie w promieniach zachodzącego słońca? Czasami też wpadamy na takie pomysły i wychodzimy przed obiektyw.

grafy w podróży
Część grafowej ekipy, brakuje Maksa

Plaża i widowiskowe procesy erozyjne

Na stromym brzegu jeziora zbudowano drewnianą platformę widokową. Warto jednak zejść po kładce na plażę. Woda ma silny odczyn kwasowy, dlatego odradzamy zanurzanie rąk. Plaża jest piękna, więc rozumiemy pokusę, ale lepiej nie ryzykować. Następnie idziemy chwilę wzdłuż linii brzegowej. To chyba najbardziej widowiskowe miejsce na terenie dawnej Kopalni Babina. Podziwiamy fantazyjne kształty skarp dawnego zwałowiska skał nadkładu. Wody opadowe stworzyły głębokie żłobienia. Wchodzimy w wielkie doliny z kwarcu, pyłu węgla brunatnego, muskowitu i iłów. Istny księżycowy krajobraz. W tym miejscu najlepiej widać, jak wielki wpływ na degradację przyrody ma kopalnia odkrywkowa. To są piękne, fascynujące, ale i smutne widoki.

plaża nad jeziorem Afryka
Plaża jest piękna, ale kąpiel jest zabroniona

Źródło kwaśnych wód kopalnianych

Schodzimy z głównego szlaku w stronę wyrobiska “łuska D”. Na małej przestrzeni odnajdziemy kilka kolorowych źródeł, z których woda wydobywa się pulsacyjnie. Kolorowa woda zawiera głównie żelazo, wapń, potas, sód, magnez, chlor i siarczany. Maks bardzo długo podziwia to zjawisko. Słoneczne refleksy na miedzianej powierzchni wody tworzą ciekawą strukturę.

kolorowe źródełko w kopalni babina
kolorowe źródełko w kopalni babina

Zatopiony las

W tym miejscu węgiel wydobywano, drążąc podziemne korytarze. Po wyczerpaniu się pokładów węgla zdejmowano obudowę. To prosta metoda zwana „na zawał”. Po jakimś czasie podziemne tunele zawalały się, a na powierzchni powstawało wielkie zapadlisko, które wypełniało się mocno kwaśnymi wodami. Drzewa w takich warunkach nie miały szans na przetrwanie. Powstał widowiskowy zatopiony las. Z wody wystają tylko kikuty martwych drzew.

zatopiony las w kopalni babina
Zatopiony las w zapadlisku po kopalni głębinowej
zatopiony las w kopalni babina
Zatopiony las w Kopalni Babina
brzeg jeziora afryka
Widowiskowe procesy erozyjne widziane z drugiego brzegu jeziora