Pałac w Tworkowie – zwiedzamy ruiny wspaniałego pałacu

Pałac w Tworkowie może być przykładem dla wielu samorządowców, jak należy dbać o zabytki. Gmina Krzyżanowice przejęła ruiny zabytkowego pałacu i przeprowadziła prace zabezpieczające. Obiekt udostępniony jest już do zwiedzania. I tu znakomita informacja – wstęp na teren pałacu jest bezpłatny.

Spis treści

• Jak dojechać i gdzie zaparkować
• Kilka informacji o miejscowości i pochodzeniu nazwy
• Historia pałacu
• Pałac w Tworkowie można zwiedzać
• Zabytkowy młyn
• Inne ciekawe miejsca w okolicy warte zobaczenia
• Internetowy przewodnik po Polsce

Jak dojechać i gdzie zaparkować

Tworków to duża wieś w województwie śląskim położona na południe od Raciborza. Miejscowość leży nad Odrą, a od południowego zachodu graniczy z Czechami. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 45, więc dojazd nie jest skomplikowany. Nie będzie też problemu z parkingiem. Polecamy darmowy parking w okolicy pałacu.

Kilka informacji o miejscowości i pochodzeniu nazwy

Wieś historycznie należy Górnego Śląska. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1350, kiedy stała się własnością rodziny Tworkowskich. Jej początki sięgają jednak prawdopodobnie roku 1258. Wioska była własnością rodziny Tworkowskich aż do XV wieku, następnie należała do Jana Klemie z Ligoty, rodziny Wodnikowskich, Wieczów, Gaszynów, Reiswitzów. W XIV wieku wzniesiono kościół, który przebudowywano w XVII i XIX wieku. Ciekawe jest też pochodzenie nazwy. Heinrich Adamy w książce o nazwach miejscowości na Śląsku wydanej w XIX wieku podaje, że w Tworków słynął z produkcji białego sera.

Historia pałacu

W miejscu, gdzie stoją ruiny pałacu, kiedyś znajdowała się średniowieczna, gotycka warownia. Dzisiaj widać jeszcze pozostałości fosy i gotycki układ cegieł w piwnicy. Pałac, którego ruiny podziwiamy, powstał w połowie XVI wieku. Potem był wielokrotnie przebudowywany i zmieniał bardzo często właściciela. Szkoda miejsca na wymienianie rodzin, które kupowały, a potem sprzedawały ten obiekt. W 1931 roku pałac w dużej części został spalony. Prawdopodobnie było to podpalenie w celu wyłudzenia odszkodowania.

Sprawa trafiła do sądu. Ostatecznie właściciel dostał jakieś pieniądze, ale o wiele mniejsze niż żądał. Sąd uznał, że obiekt został zniszczony tylko częściowo. Pałac niezamieszkały dotrwał do II wojny. Wtedy spalił się po raz drugi. W roku 1957 wydano zgodę na rozbiórkę i tu zonk. Najlepsze było uzasadnienie – to mienie poniemieckie, niestanowiące zabytku i nienadające się do odbudowy. Jakimś trafem ruiny pałacu przetrwały. Na szczęście jakiś towarzysz zapomniał przystawić pieczątki.

Pałac w Tworkowie można zwiedzać

Dzięki staraniom gminy Krzyżanowice, która przejęła obiekt, ruiny zostały zabezpieczone. Prace rewitalizacyjne, prowadzone są od 2018 roku. Wieżę zamkową o  wysokości 21 metrów przekształcono w taras widokowy. Zainstalowano również iluminację świetlną. Pałac w Tworkowie warto zobaczyć po zmroku. My podziwialiśmy Pałac w Tworkowie jeszcze podczas trwania remontu i nie mieliśmy okazji wejść na wieżę.

Przechodząc przez pałacowy park, na małym stawie znaleźliśmy takie kolorowe cudeńka. Była końcówka lata, nasz Maks aż rwał się, żeby skoczyć do wody i zerwać dla mamy kwiatki.

Zabytkowy młyn

Takie miejsca lubimy najbardziej. Do zabytkowego młyna w Tworkowie zaprowadził nas przypadkowo wypatrzony drogowskaz. Tej atrakcji nie mieliśmy zaplanowanej.
Kiedy podziwialiśmy i fotografowaliśmy budynek z czerwonej cegły, wyszedł do nas gospodarz.
– Chcecie zobaczyć młyn od środka? Normalnie kasuję 2 euro, ale Wy z Poznania – oznajmił starszy człowiek- to będzie za darmo. Może to i dobrze, że mieszkańcom stolicy przypisywane jest skąpstwo. W ten sposób załapaliśmy się na darmowe zwiedzanie i to z przewodnikiem w gwarze śląskiej.
– Chodźta na góra – usłyszeliśmy.

Młyn w tym miejscu stał od XVIII wieku. W roku 1914 drewniany poprzednik został rozebrany i powstał budynek, który właśnie podziwialiśmy. Nasz uroczy przewodnik był 10 młynarzem w pokoleniu właścicieli. Piszemy w czasie przeszłym, bo młynarz przeszedł na emeryturę, a żaden z synów nie przejął interesu. Po prostu się nie opłaciło.
Wszystkie urządzenia w młynie działają. Wystarczyło pociągnąć za wajchę i wiekowy sprzęt ożył, gotowy zabrać się za mielenie zboża.
To była świetna podróż w czasie, a nasz maluch załapał się przejażdżkę na wózku niczym ciężki worek ze zbożem.

Inne ciekawe miejsca w okolicy warte zobaczenia

• Racibórz – co zobaczyć podczas jednodniowej wycieczki – atrakcje i zabytki w Raciborzu
• Ostrawa – co zobaczyć podczas jednodniowej wycieczki do Czech
• Nikiszowiec przyciąga coraz więcej turystów

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.