Kostrzyńskie Pompeje – zwiedzamy Muzeum Twierdzy Kostrzyn

Kostrzyńskie Pompeje – Muzeum Twierdzy Kostrzyn –  różnie bywa z takimi porównaniami, ale tym razem to chyba trafiona nazwa. Mamy do czynienia z miastem, które zniknęło. Starówka i historyczna zabudowa centrum dawnego Kostrzyna nad Odrą została doszczętnie zniszczona i nigdy nieodbudowana. Pozostały brukowane ulice, fundamenty, piwnice, schody prowadzące donikąd. Można powiedzieć – kto mieczem wojuje od miecza ginie.

Spis treści

• Informacje praktyczne
• Początki miasta Kostrzyn
• Twierdza Kostrzyn
• Kostrzyńskie Pompeje
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Informacje praktyczne

• Kostrzyńskie pompeje, czyli pozostałości starówki dawnego Kostrzyna są fragmentem Muzeum Twierdzy Kostrzyn
• wejście jest bezpłatne, a zwiedzanie możliwe przez całą dobę,
• jeśli chcecie dobrze poznać historię tego miejsca, to polecamy zwiedzanie z przewodnikiem,
• na teren pozostałości starówki najlepiej wejść od strony Bramy Berlińskiej, tu znajduje się Punkt Informacji Turystycznej,
• cały teren dawnego starego miasta dostępny jest dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim,
• można zwiedzać z psem.

Początki miasta Kostrzyn

Miasto położone u ujścia Warty do Odry stwarzało świetne naturalne warunki obronne. W pierwszych wiekach średniowiecza Kostrzyn wchodził w skład  Wielkopolski. W latach trzydziestych XIII wieku książę wielkopolski Władysław Odonic nadał Ziemię Kostrzyńską zakonowi templariuszy. W 1261 roku miasto przeszło w ręce Brandenburczyków. Na początku czternastego wieku miasto przyjęło prawo magdeburskie.  Przy przeprawie przez Odrę powstał zamek, który w połowie XV w. został mocno rozbudowany przez Krzyżaków.

Okres największego rozkwitu Kostrzyna przypada na 1535 r., gdy margrabia Jan z Kostrzyna (Johann von Brandenburg-Küstrin) uczynił miasto swoją stolicą. Przekształcił wówczas Kostrzyn w potężną twierdzę. Kostrzyn zaczął się szybko rozwijać, mieszkańców przybywało, a miejsce w murach twierdzy było ograniczone. Zaczęły powstawać przedmieścia. Miasto nieźle zniosło okres wojny 30-letniej, przetrwało katastrofalny pożar z 1758 r. To właśnie po tym pożarze zostało odbudowane, a w końcu XVIII w. miało już około pięciu tysięcy mieszkańców.

Twierdza Kostrzyn

Kostrzyn od XVI wieku był twierdzą. Przez następne wieki sukcesywnie umocnienia zwiększano. Powstawały kolejne forty. Küstrin (tak wtedy nazywało się miasto), stał się najpotężniejszą twierdzą Brandenburgii, a potem Prus. Bronił drogi do Berlina. Szwedzi podczas wojny trzydziestoletniej przestraszyli się potężnej twierdzy i odpuścili. Nawet nie próbowali jej zdobyć. Za to Niemcy w 1806 zamknięci w murach przestraszyli się oblężenia wojsk napoleońskich i się poddali. Jednak morale i wyszkolenie znaczą wiele. Armia Czerwona z twierdzą męczyła się prawie trzy miesiące.

Kostrzyńskie Pompeje

To wtedy starówka została zniszczona. Co ciekawe mury fortów przetrwały w dość dobrym stanie. Ruiny miasta znajdują się na terenie Muzeum Twierdzy Kostrzyn, ale wejście jest darmowe i możliwe o każdej godzinie. Z domów, ratusza, kościoła pozostały tylko piwnice i podmurówki. Za to doskonale zachowały się brukowane ulice i chodniki, po których spacerujemy. Są tablice z nazwami ulic. Dzięki odpowiedniemu oznakowaniu bez trudu docieramy do najważniejszych budynków dawnego Kostrzyna. Podziwiamy ruiny.

Elementy dawnej starówki odnajdujemy na każdym kroku. Można odszukać pozostałości po kanalizacji, fragmenty torów tramwajowych, mocowania lamp oświetlających ulice. Zobaczymy też ślady walki. Na pozostałościach po budynkach widzimy ślady po kulach i odłamkach bomb. Spacer po takiej starówce robi wrażenie. Jedna z mieszkanek Küstrin, co roku przyjeżdżała przed świętami i zamiata bruk oraz schody przed kamienicą, w której kiedyś mieszkała. Piszemy w czasie przeszłym, ponieważ w komentarzu na Facebooku dostaliśmy informację, że pani zmarła. Na naszych oczach tworzy się historia. Jesteśmy jej częścią. Czasem nam się wydaje, że takie miejsca nie są przypadkiem. Nieodbudowane miasto chce nam coś powiedzieć.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Fort Sarbinowo – XIX wieczne fortyfikacje, które stały się przestarzałe już w momencie ukończenia budowy
• Na wojennej ścieżce w województwie lubuskim
• Podróż szlakiem zabytków sakralnych województwa lubuskiego

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.