Międzyrzecki Rejon Umocniony – MRU bez tajemnic, trasy oficjalne i nie tylko, historia, ceny biletów

Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) to jedna z największych podziemnych fortyfikacji świata. Łączna długość podziemnych korytarzy wynosi prawie 35 kilometrów. Ale MRU to nie tylko podziemia. To cały projekt składający się z dziesiątków dodatkowych obiektów. Okopy, umocnienia, samodzielne bunkry, linia betonowych zapór przeciwczołgowych zwana zębami smoka, a nawet obrotowe mosty, które miały utrudnić przeprawę wrogowi. Nie ma drugiego tak olbrzymiego podziemnego kompleksu militarnego w Polsce. To absolutnie numer jeden i można opowiadać legendy o złotych pociągach, ale mistrz jest jeden. Międzyrzecki Rejon Umocniony po prostu wymiata. Co ważne obiekt nie polecamy tylko pasjonatom podziemi, ale również zwykłym turystom. Działają tu dwa oficjalne muzea.

Spis treści

• Dojazd i parkingi
• Którą wersję trasy wybrać?
• Godziny otwarcia i ceny biletów
• Informacje praktyczne – jak przygotować się na zwiedzanie podziemnej trasy
• Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) – trochę historii
• Walki w roku 1945
• Nietoperze w MRU
• Podziemny street art 
• Naziemne atrakcje i zwiedzanie na własną rękę
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Dojazd i parkingi

Na terenie MRU działa dwóch oficjalnych operatorów prowadzących działalność turystyczną:

• Międzyrzecki Rejon Umocniony – Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie
• Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) – Pętla Boryszyńska w okolicach wsi Boryszyn

Oba obiekty są oddalone od siebie w linii prostej o kilka kilometrów. Zarówno do Pniewa jak i Boryszyna dojazd jest znakomity. Międzyrzecki Rejon Umocniony znajduje się w pobliżu skrzyżowania autostrady A2 z trasą ekspresową S3. MRU znajduje się w odległości 125 km od Poznania, 63 km od Zielonej Góry i 65 km od Gorzowa Wielkopolskiego. W obu przypadkach przy obiektach znajduje się darmowy parking. Dojazd własnym autem to zdecydowanie najlepszy pomysł, ponieważ przy okazji możemy zobaczyć wiele innych naziemnych obiektów wchodzących w skład MRU.

Którą wersję trasy wybrać?

O to zawsze pyta nas wiele osób. Odpowiedź jest prosta – obie. Nie musicie decydować się od razu na wizytę w obu obiektach, ale zdecydowanie, kto lubi podziemia, powinien zwiedzić oba miejsca. Różnic dużych nie ma. Zarówno Pniewo i Pętla Boryszyńska to punkt obowiązkowy. Byliśmy tu wielokrotnie o różnych porach roku i zawsze było świetnie. Pamiętajcie, że zimą trasy ze względu na zimową hibernację nietoperzy są trochę okrojone. Opisując Międzyrzecki Rejon Umocniony, celowo nie skupiamy się na opisie poszczególnych tras. Nie zaznaczamy, gdzie zostały wykonane fotografie. To nie ma znaczenia. W obu miejscach będziecie się świetnie bawić.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Międzyrzecki Rejon Umocniony – Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie. Godziny otwarcia: sezon letni od poniedziałku do piątku w godzinach 09.00-17.00, w soboty i niedziele w godzinach 10.00-17.00. W okresie zimowym od poniedziałku do piątku w godzinach 09.00-15.00, w sobotę i niedzielę w godzinach 10.00-15.00. Ceny biletów: tu wszystko zależy od wybranej trasy:

• Trasa krótka: bilet normalny 39 zł, ulgowy 35 zł
• Trasa długa: bilet normalny 45 zł, ulgowy 40 zł
• Trasa ekstremalna: 4H- 60 zł, 6H – 75 zł, 8H- 100 zł. Trasy ekstremalne dostępne sa od 16 kwietnia do 31 sierpnia oraz nie jest dozwolona dla dzieci poniżej 6 roku życia.

Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) – Pętla Boryszyńska w okolicach wsi Boryszyn. Godziny otwarcia: w sezonie letnim (22.06-01.09) w tygodniu start grupy z przewodnikiem o godzinie 11.00, 13.00 i 15.00, w weekendy o godzinie 10.00,11.00, 12.00, 13.15 i 15.00. Wiosną i jesienią (15.04-21.06 i 02.09-15.10) w tygodniu start grupy z przewodnikiem o godzinie 11.00 i 13.00, w weekendy o godzinie 11.00, 12.00, 13.15 i 15.00. Ceny biletów: trasa krótka (2h) bilet normalny 50 zł, ulgowy 45 zł, bilet rodzinny (2+2) 170 zł, trasa długa (4h) bilet normalny 70 zł, ulgowy 65 zł.

Informacje praktyczne – jak przygotować się na zwiedzanie podziemnej trasy

• Zwiedzanie podziemnych tras turystycznych zawsze odbywa się z przewodnikiem.
• W podziemiach panuje stała temperatura przez cały rok i wynosi około 10 stopni Celsjusza, dlatego trzeba pamiętać o zabraniu cieplejszego ubrania.
• Warto też postawić na obuwie przystosowane do trudniejszego terenu.
• Są trasy, które są oświetlone, ale czasem idziemy po nieoświetlonych korytarzach, wtedy przyda się własna latarka.
• Trasy podstawowe nadają się na zwiedzanie z dziećmi, w tym przypadku nie ma ograniczeń wiekowych, jak w innych podobnych obiektach. Zakazy zwiedzania z dziećmi poniżej wieku 6 lat dotyczą tras ekstremalnych.
• Część tras jest niedostępna w sezonie zimowym z powodu zimowania tu nietoperzy.
• Do podziemi nie można wejść ze zwierzętami.
• Na Pętli Boryszyńskiej organizowane jest podziemne zwiedzanie na rowerach.
• W Pniewie kursuje podziemna kolejka wąskotorowa.

Międzyrzecki Rejon Umocniony (MRU) – trochę historii

Niemcy przygotowania do budowy rozpoczęli w roku 1927. Były to działania niezgodne z traktatem wersalskim, dlatego plany utrzymywano w wielkiej tajemnicy. Prace na dobre ruszyły w roku 1935, ale już w maju 1938 budowę umocnień wstrzymano na rozkaz Hitlera, który kilkakrotnie wizytował budowę i był niezadowolony z szybkości. Wyobraźmy sobie tego nerwusa i furiata, jak biega po podziemiach i kręci głową. Pewnie rzuca niejedno przekleństwo. Stop! To niemożliwe. W podziemiach jest znakomita akustyka, każde jego “verfluchte” zostałoby powielone przez echo. Mimo wstrzymania budowy obiekt robi wrażenie. Szczególnie znajdujący się na głębokości od 20 do 50 pod ziemią tunel główny, w którym kursowała kolej. Powstało 18 podziemnych dworców kolejowych.

Walki w roku 1945

Włożony w budowę wysiłek i pieniądze poszły na marne. Rosjanie przełamali umocnienia z marszu. Może dlatego, że stara i wyszkolona kadra już dawno poszła na front, a w pośpiechu przywiezione z Berlina dzieciaki z Hitlerjugend, nie miały pojęcia o umocnieniach. Po wojnie fortyfikacje przez jakiś okres znajdowały się w rękach polskich i radzieckich wojsk. Wtedy wysadzono wiele bunkrów, by pozyskać stal pancerną. Potem bunkry stały otwarte i dostępne. Kwitła tu dzika turystyka i szabrownictwo.

Nietoperze w MRU

W okresie zimowym trasy turystyczne są mocno okrojone z powodu obecności przemiłych nietoperzy. Zawsze w sezonie zimowym, kiedy zwierzątka smacznie chrapią, przeprowadzana jest akcja liczenia. Ostatni podziemny spis wykazał obecność 40 tysięcy nietoperzy. W okresie zimowym nawet na udostępnionym szlaku możecie natrafić na zagubione i śpiące zwierzątka. W sumie musimy przyznać, że nietoperz ze złożonymi skrzydłami wygląda dość przyjemnie. Pewnie o nietoperzach śpiących w kolonii wiele osób już tak nie powie.

Podziemny street art

Najstarsze rysunki mogą mieć nawet 50 lat. Pochodzą z okresu, kiedy podziemia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnień stały opuszczone i możliwe było zwiedzanie na dziko. Znawcy MRU potrafią wskazać rysunki oraz napisy pozostawione przez Niemców, którzy pracowali przy budowie. Dzisiaj to zabytek wpisany do rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Dzieła anonimowych artystów pozostały. Zeszliśmy na dół na dłuższy spacer i zebraliśmy niezłą kolekcję. Krokodyl Dyzio nas rozłożył. Czasem warto spojrzeć na zabytek z innej strony.

Naziemne atrakcje i zwiedzanie na własną rękę

Międzyrzecki Rejon Umocniony to nie tylko podziemna trasa turystyczna. Wiele ciekawych miejsc i obiektów zobaczymy na powierzchni: sprzęt wojskowy, zęby smoka, betonowe wieżyczki, okopy, umocnienia, samodzielne bunkry, a nawet obrotowe mosty,  które miały utrudnić wrogowi przeprawę. Jest tego sporo. Trzeba jeszcze pamiętać, że MRU ma duże grono zagorzałych zwolenników zwiedzania bunkrów na dziko. Takich obiektów w okolicy jest mnóstwo. Jest z czego wybierać, ale pamiętajcie o bezpieczeństwie.

Zdrowie i życie jest najważniejsze. Przez lata było tu kilka poważnych wypadku. Bunkry w lesie są na ogół wysadzone, wypełnione gruzem i ostrymi metalowymi elementami konstrukcji, kryją głębokie szyby i studzienki. Trzeba być ostrożnym, mieć odpowiedni sprzęt, buty i latarki. I rzecz najważniejsza – nie zwiedzajcie w pojedynkę, a przed wejściem poinformujcie kogoś o waszych planach i ustalcie czas wyjścia i telefonu kontrolnego po zakończeniu zwiedzania.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Zamek w Międzyrzeczu – zwiedzamy trochę zapomniany piastowski zamek- Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej
• Poligon w Wędrzynie
• Pszczew -Międzyrzecz -Międzychód- Skwierzyna -Rokitno
• Fort Sarbinowo – XIX wieczne fortyfikacje, które stały się przestarzałe już w momencie ukończenia budowy
• Na wojennej ścieżce w województwie lubuskim
• Podróż szlakiem zabytków sakralnych województwa lubuskiego
• Kościół Nawiedzenia NMP w Klępsku

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To ponad 400 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.