WielkopolskiePolska

Puszcza Zielonka – najciekawsze miejsca, szlaki piesze, mapy wycieczek

Puszcza Zielonka

Puszcza Zielonka położona jest na północny wschód od Poznania, na styku powiatów poznańskiego, gnieźnieńskiego i wągrowieckiego. Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka obejmuje ochroną największy naturalny kompleks leśny środkowej Wielkopolski. Dużym ewenementem w skali kraju jest położenie tak wielkiego kompleksu leśnego w pobliżu dużej aglomeracji, jaką jest Poznań. Dla mieszkańców Poznania i okolic to świetne miejsce na weekendowe wycieczki. Pokażemy kilka wyjątkowych miejsc, które warto zobaczyć.

Spis treści

Puszcza Zielonka
Puszcza Zielonka oferuje wyjątkowo malownicze szlaki
Aparaty fotograficzne - wybierz na Ceneo Obiektywy - zobacz ceny

Oficjalne szlaki w Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka

Na terenie parku Puszcza Zielonka wyznaczono kilka szlaków pieszych, rowerowych i jeden kajakowy. Puszcza Zielonka objęta jest ochroną, ale na tym obszarze możemy schodzić z oficjalnych szlaków i wędrować  swoimi ścieżkami. Kombinacji fajnych tras pieszych można tutaj przygotować wiele i za moment je pokażemy, ale na razie lista oficjalnych szlaków:

  • Szlak czerwony: Czerwonak (dworzec PKP) , Dziewicza Góra, Okoniec, Zielonka, Rejowiec, Skoki (dworzec PKP) – długość 35 km.
  • Szlak niebieski: Dziewicza Góra, Owińska, Ludwikowo, Tuczno, Zielonka, Głęboczek, Sława Wielkopolska (dworzec PKP) – odległość 37 km.
  • Szlak zielony: Promno (dworzec PKP), Tuczno, Okoniec, Głęboczek, Łopuchowo, Wojnowo, Długa Goślina, Białężyn, Starczanowo, Radzim, Śnieżycowy Jar, Rożnowo Białężyn – długość 55 km
  • Szlak żółty: Dziewicza Góra, Kicin, Wierzenica, Kobylnica (dworzec PKP) – długość 10 km.
Puszcza Zielonka
Puszcza Zielonka
Ścieżki w Puszczy Zielonce są świetnie przygotowane pod turystów

Puszcza Zielonka – trochę faktów

Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka powstał w 1993 roku, a w 2004 r. powiększono go do obszaru 120,0 km² . Otacza go strefa ochronna, zwana otuliną, obejmująca 109,km². Rzeźba terenu została ukształtowana w okresie lodowcowym i jest bardzo urozmaicona. Wytworzyły się strefy pagórków oraz rynien polodowcowych z licznymi jeziorami. Najdłuższa z rynien ciągnie się od Murowanej Gośliny do Pobiedzisk. Znajdziemy tu aż 14 jezior. Charakterystycznymi formami terenu jest rozległa, zalesiona wysoczyzna sandrowa, położona na wysokości ok. 100 m n.p.m., oraz pasmo wzgórz morenowych z najwyższym wzniesieniem – Dziewiczą Górą (143 m n.p.m.).

Cechą charakterystyczną parku Puszcza Zielonka jest bardzo wysoki udział terenów leśnych, które zajmujących aż 78% powierzchni. Słabe gleby tego terenu porastają lasy zaliczone do 12 typów siedliskowych, od borów sosnowych do lasów mieszanych. Z rzadkich gatunków roślin można wymienić: brekinię, lilię złotogłów, orlika pospolitego, wawrzynka wilczełyko, rosiczki – okrągłolistną i długolistną, kłoć wiechowatą. Warto zwrócić uwagę na żywca dziewięciolistnego. To górską roślina regla dolnego, która tworzy najdalej wysunięte na północ stanowisko występowania w tej rośliny w Polsce.  Również fauna Parku jest interesująca i składają się na nią takie gatunki, jak: jeleń, sarna, dzik, borsuk, lis, zając, bóbr, wydra, bocian, żuraw, ptaki drapieżne.

Puszcza Zielonka

Dziewicza Góra – najwyższy szczyt Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka

Dziewicza Góra to najwyższe wzniesienie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka. Ma wysokość 144 m n.p.m. Na mapie wygląda to skromnie, ale wspinając się na szczyt, trochę się zmęczycie. Szczególnie po okresie zimowym, kiedy mamy mniej ruchu na świeżym powietrzu. Miejsce to jest znakomite dla osób, które chcą potrenować przed wyprawą w góry. Kiedy nasz Maks miał dwa lata, właśnie tutaj sprawdzaliśmy, jak poradzi sobie z planowaną przez nas wycieczką do Kotliny Kłodzkiej. Później po szlakach wokół Dziewiczej Góry wędrowaliśmy jeszcze kilka razy. Stąd mamy fotki zrobione o różnych porach roku. 

Nazwa wzniesienia pochodzi od zakonu cysterek, któremu w roku 1242 roku książę Przemysł I nadał te tereny. Ciekawostką jest występowanie w okolicy owada o nazwie czerwiec polski. Prawdopodobnie hodowały go zakonnice i przetrwał on w dość dużej populacji. Owad ten aż do połowy XIX wieku używany był w przemyśle tekstylnym i farbiarskim do wyrobu czerwonego barwnika. Do tego celu używano proszku z larw tego ciekawego robaczka. Sprawdziliśmy w internecie, jak wygląda czerwiec. Wytężaliśmy wzrok, ale nie udało nam się nam go upolować na fotce. Powstało za to kilka ciekawych zbliżeń.

Puszcza Zielonka

Prezentujemy mapę najkrótszego szlaku na Dziewiczą Górę. Zdobywamy szczyt, wchodzimy na wieżę widokową i żeby nie wracać tą samą drogą pompujemy zrobić małą pętelkę. Cała trasa ma długość 1,6 km i pokonanie jej razem z czasem na podziwianie widoków zajmie maksymalnie 1 godzinę. To znakomita propozycja wycieczki dla rodzin z małymi dziećmi. Na Dziewiczej Górze znajduje się wieża widokowa ze znakomita panoramą Poznania. Więcej informacji znajdziecie w naszym artykule – Dziewicza Góra- najwyższe wzniesienie w Puszczy Zielonce

Puszcza Zielonka

Trasa Dąbrówka Kościelna – Głęboczek

To nasz ulubiony szlak w Parku Krajobrazowym Puszcza Zielonka. Startujemy spod zabytkowego kościoła w Dąbrówce Kościelnej. Idziemy fragmentem Wielkopolskiej Drogi św. Jakuba. My zrobiliśmy wycieczkę pieszą, ale to też znakomita propozycja na rajd rowerowy. W takim przypadku możecie zrobić o wiele dłuższą trasę. Trudno uwierzyć, ale ta zagubiona w puszczy wioska  Głęboczek była kiedyś miastem i miała obowiązek wystawienia woja. We wsi stoi kamień upamiętniający wojenną wyprawę na Malbork jednego z mieszkańców Głęboczka. Prawa miejskie utracono pod koniec XVI wieku.

Przy leśnej drodze stoi malowniczy krzyż. Miejscowi opowiadają legendę z czasów wojny. Podobno we wrześniu 1939, kiedy hitlerowcy wkroczyli do Głęboczka, to jeden z nadgorliwych Niemców postanowił krzyż ściąć. Został srogo ukarany. Upadający krzyż spadł na bezbożnika i go uśmiercił.

Puszcza Zielonka
Sanktuarium Maryjne w Dąbrówce Kościelnej
Puszcza Zielonka
Przydrożny krzyż z legendą z czasów II wojny

Nad pobliskim jeziorem o tej samej co wieś nazwie stoją ruiny pięknego budynku z XIX wieku. Podobno jest to stara leśniczówka. Trochę się rozmarzyliśmy. Wyremontować takie cudo i z okien patrzeć na jezioro w dole. Co tam komary i bagna zamiast ogródka. Miejsce jest urocze. Na naszej mapie budynek zaznaczyliśmy numerem 2, ale dla pewności dajemy pinezkę z mapy google na opuszczony budynek. Zahaczymy też stary i zapomniany cmentarz ewangelicki (to numer 3 na mapie). Starych cmentarzy na terenie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka jest kilka.

Puszcza Zielonka
Tajemniczy opuszczony dom

Jezioro miejskie według nas najpiękniejsze w okolicach Poznania

Nazwa jeziora może odstraszać. Sugeruje, że znajduje się na terenie dużego miasta. Tymczasem to przepiękne miejsce z dala od zabudowań. Jezioro Miejskie leży na terenie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka i oferuje wypoczynek w ciszy wśród lasów. Zdradzamy wam naszą ulubioną miejscówkę na plażowanie latem. Jezioro zajmuje powierzchnię około 10 hektarów. Jest więc stosunkowo małe. Długość linii brzegowej wynosi około 1,5 km. Wokół prowadzi ścieżka. Bardzo polecamy ten krótki spacer. Jeśli planujecie wycieczkę rowerową, przygotujcie się na liczne przeszkody. Najwięcej problemów będziecie mieli z niezliczoną ilością korzeni i wieloma powalonymi przez bobry drzewami. Wisienką na torcie jest plaża z malowniczymi korzeniami drzew. Wspaniały widok. Więcej informacji znajdziecie w artykule – Jezioro Miejskie- najpiękniejsze jezioro w okolicy Poznania.

Puszcza Zielonka
Korzenie na plaży są niesamowite

Jezioro Stęszewskie

Trasa prowadzi wzdłuż linii brzegowej jeziora, choć przez mokradła i bagna w pewnym momencie trzeba wrócić na drogę asfaltową. Po drodze mijamy dwie plaże, które lubimy odwiedzać także latem. Jedna jest płatna, ale za to zapewnia niezły komfort. Podczas wędrówki w wielu miejscach znajdziecie ślady działalności bobrów. Trasa ma długość ponad 6 km i spokojnie pokonacie ją w 2 godziny. Puszcza Zielonka oferuje latem kilka fantastycznych plaż, to nad Jeziorem Stęszewskim bardzo lubimy.

Puszcza Zielonka
Jezioro Stęszewskie
Puszcza Zielonka
Tu napotkacie ślady działalności bobrów

Rezerwat Śnieżycowy Jar

Poznaniacy przypominają sobie o tym rezerwacie wczesną wiosna. Każdego roku na przełomie lutego i marca w rezerwacie przyrody koło Murowanej Gośliny w Wielkopolsce można podziwiać niesamowite zjawisko. Masowo kwitnąca śnieżyca wiosenna zamienia rezerwat w zaczarowany las. Widoki są wspaniałe, ale w okolicy warto zobaczyć jeszcze kilka ciekawych miejsc. Warto tu przyjechać o każdej porze roku. Śnieżyca wiosenna występuje w stanie dzikim w środkowej i południowej  Europie z wyjątkiem obszaru śródziemnomorskiego. W Polsce rośnie głównie w Sudetach i Karpatach, szczególnie obficie występuje w Bieszczadach,  na wysokości 530–1180 m n.p.m.

To roślina typowo reglowa. W Wielkopolsce roślina musiała zostać przeniesiona przez człowieka i świadomie zasadzona. W lasach łęgowych w okolicy Starczanowa znalazła wyjątkowo dogodne dla siebie warunki. Od lat obserwujemy jej ekspansję. Obszar występowania Śnieżycy wiosennej objęty został częściową  ochroną i tworzy Rezerwat przyrody Śnieżycowy Jar. Więcej informacji znajdziecie w artykule – Rezerwat Śnieżycowy Jar i atrakcje w okolicy.

Puszcza Zielonka
Śnieżyca Wiosenna
Puszcza Zielonka

Opuszczona baza rakietowa, czyli trochę urbexu w Puszczy Zielonce

Baza wojskowa powstała w okresie zimnej wojny. Stacjonowały tu wojska rakietowe, które miały bronić nieba nad Poznaniem. Prawdopodobnie po otwarciu lotniska w Krzesinach i zakupie F-16 obiekt w Trzaskowie był już niepotrzebny. Teren ogrodzony jest tylko od strony drogi asfaltowej. Pozostała brama wjazdowa z opuszczoną stróżówką. Od strony Puszczy Zielonki na teren dawnej bazy można wejść bez problemu. Kiedyś zbierając grzyby, dotarliśmy pod betonowe schrony przez przypadek.

Potem zaplanowaliśmy wycieczkę w celu zobaczenia, co jeszcze tu przetrwało. Fani włóczenia się po opuszczonych budynkach i bunkrach mogą być rozczarowani. Niewiele obiektów tu pozostało. Złomiarze zrobili też swoje. Plan ewakuacji zachował się na ścianie betonowego magazynu ukrytego pod ziemią. Ciekawe, czy las dokończy dzieła zniszczenia? Czy może powstanie tu kolejne podmiejskie osiedle? Na razie możemy się cieszyć ze spaceru po zielonym terenie z małą nutką tajemnicy.

Puszcza Zielonka
Opuszczona baza wojskowa
Puszcza Zielonka

Jezioro Leśne i wzgórze Herty

To bardzo krótka trasa, ale oczywiście możecie nad jeziorem pospacerować bocznymi ścieżkami, ponieważ teren w okolicy jest bardzo pofałdowany, przez co jest wyjątkowo malowniczo. Spacerujemy szlakiem przy Jeziorze Leśnym. Kiedyś nosiło nazwę Jezioro Herty. Nazwa pochodziła od imienia żony nadleśniczego z Zielonki, która kiedyś organizowała nad wodą zabawy świętojańskie. Podobno były to świetne imprezy. To niewielkie wzniesienie jest celem naszej wycieczki.

Puszcza Zielonka
Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona
Puszcza Zielonka
Jezioro Leśne

Jezioro Trzaskowskie

To małe i malownicze jezioro znajduje się z dala od głównych szlaków turystycznych w puszczy Zielonce. Nie jest położone w lesie, co odróżnia je spośród innych akwenów w okolicy. Kiedyś bardzo lubiliśmy ti przyjeżdżać na maślaki i po piękne widoki, ale niestety w okolicy powstaje duże osiedle budowane przez dewelopera, więc w przyszłości może nie być tu już tak sielankowo

Puszcza Zielonka
Jezioro Trzaskowskie
Puszcza Zielonka

Szlak drewnianych kościołów w Parku Krajobrazowym Puszcza Zielonka

Szlak ma łącznie aż 140 km długości, ale oczywiście możecie wybrać poszczególne zabytki. Na odwiedzających czeka dwanaście urokliwych kościółków drewnianych w: Długiej Goślinie, Kicinie, Kiszkowie, Łagiewnikach Kościelnych, Raczkowie, Jabłkowie, Rejowcu, Skokach, Sławnie, Uzarzewie, Węglewie i Wierzenicy. Najstarsze (Węglewo i Wierzenica) wzniesiono już w średniowieczu, historia pozostałych sięga XVII wieku.

Przyznamy się, że nie widzieliśmy jeszcze wszystkich kościołów z tej listy. ale nie spieszy się nam. Powoli odwiedzamy kolejne. Puszcza Zielonka to dla nas zawsze znakomita propozycja na szybką wycieczkę, mieszkamy przecież w Poznaniu. Polecamy kościół w Długiej Goślinie. Jeszcze niedawno temu przyszłość tego zabytku nie rysowała się różowo. Budynek groził zawaleniem i kościół został zamknięty. Na szczęście znalazły się pieniądze na remont.

Kościół postawiono na początku XVII wieku. Od roku 1621 świątynia należała do benedyktynek poznańskich, które kupiły całą wieś. To był bezpieczny azyl w czasie licznych epidemii nękających Poznań w tamtym okresie. Patronką kościoła jest św. Maria Magdalena, którą widzimy na obrazie w ołtarzu głównym. Po bokach stoją dwa anioły. Rzeźby ufundowało dwóch rolników, którzy przez lata toczyli zaciekły bój o miedzę. Proboszcz ich w końcu pogodził. Ile aniołów mielibyśmy w kościołach, gdyby tak kończyła się każda kłótnia?

Puszcza Zielonka
Drewniany kościół w Długiej Goślinie
Puszcza Zielonka

Kościół św. w Michała Wierzenicy został zbudowany na miejscu starszego w XVI w., najstarsza jego część, nawa i prezbiterium pochodzą sprzed 1589 roku, a wieża pochodzi z lat 1771–1778. Przed 1635 dobudowano zakrystię. W latach trzydziestych XX wieku wydłużono nawę poprzez włączenie w nią dolnej części wieży. W 1978 roku dobudowano kruchtę zachodnią.

Puszcza Zielonka
Kościół św. w Michała Wierzenicy

Cmentarz ewangelicki w Wierzonce

Zagubiony w lesie, ale niezapomniany cmentarz ewangelicki w Wierzonce na skraju Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka. Mieszkańcy o niego ciągle dbają. Powstały tu dwa cmentarze. Jeden dla mieszkańców, drugi dla rodziny von Treskow- dawnych właścicieli tych ziem. Skonfiskowane przez władze pruskie dobra cysterskie trafiły do rąk Sigismunda Josepha Treskow, berlińskiego kupca i bankiera pod koniec XVIII wieku. Później przed jego nazwiskiem pojawiło się szlacheckie „von”. Procedura „uszlachcenia” to dziwna sprawa.

Puszcza Zielonka
Cmentarz ewangelicki w Wierzonce
Puszcza Zielonka

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.

Puszcza Zielonka