Kościół w Dębnie – niesamowita perełka południowej Małopolski wpisana na listę UNESCO
Kościół w Dębnie to chyba najmniej znany i najrzadziej pokazywany obiekt z polskiej Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. To trzeba zmienić, ponieważ kościół jest przecudny i wyjątkowy Jeśli znajdziecie się w okolicy zapory i jeziora Czorsztyńskiego, to nie zastanawiajcie się ani chwili. Kościół warto zobaczyć.
Spis treści
- Informacje praktyczne
- Historia i legenda
- Kościół zbudowano bez użycia gwoździ
- Odkrycie kościoła przez historyków sztuki
- Wnętrze kościoła zachwyca
- Jak dojechać i godziny otwarcia
Informacje praktyczne (aktualizacja czerwiec 2024)
- Kościół wpisany jest na listę UNESCO, to wpis zbiorowy obejmujący kilka kościołów – Drewniane Kościoły Południowej Małopolski,
- obok zamku w Niedzicy i Zamku w Czorsztynie drewniany kościół w Dębnie to największa atrakcja nad Jeziorem Czorsztyńskim,
- kościół udostępniony jest do zwiedzania,
- nie ma oficjalnych biletów, ale pamiętajcie o darowiźnie wrzuconej do kościelnej skarbonki,
- przed kościołem bez trudu znajdziecie wolne i darmowe miejsce parkingowe.
Historia i legenda
Początki kościoła św. Michała Archanioła w Dębnie sięgają XV wieku, ale nie zachowały się żadne dokumenty pozwalające na ustalenie dokładnej daty budowy. Historycy w przybliżeniu mówią o 1490 roku. Jest też legenda o początkach świątyni wzniesionej przez zbójników, którym ukazał się św. Michał. Skruszeni i przestraszeni rozbójnicy w ramach pokuty za swoje złe uczynki raźno zabrali się do pracy. W kościele brał ślub ze swoją Maryną słynny Janosik. Oczywiście odbyło się na planie serialu, który kiedyś oglądał chyba każdy.
Kościół zbudowano bez użycia gwoździ
W tym samym miejscu stał kiedyś starszy kościół. Czas powstania świątyni, którą możemy podziwiać, potwierdzają badania dendrochronologiczne, stwierdzające jednolity czas budowy korpusu wraz z konstrukcją dachową. W roku 1601 dobudowano wieżę. Ten fakt potwierdza znaleziona inskrypcja. Kościół wykonano z drewna jodłowego i modrzewiowego bez użycia gwoździ. Jak większość kościołów średniowiecznych jest orientowany na wschód (prezbiterium wskazuje kierunek wschodni).
Odkrycie kościoła przez historyków sztuki
Historycy sztuki i badacze zabytków zainteresowali się tym wyjątkowym kościołem już w XIX wieku. Remont i konserwację malowideł ściennych przeprowadzono w latach 1933-1935. Ponowne prace konserwatorskie wykonano w latach 1958-1963. Kościół w Dębnie jest znakomitym przykładem drewnianej architektury gotyckiej, jednym z najlepiej zachowanych obiektów średniowiecznych. Jego wartość i wyjątkowość podnosi fakt, że w przetrwał w niezmienionej od wieków formie.
Wnętrze kościoła zachwyca
Po wejściu do środka zamurowało nas. Trudno się zdecydować, co najpierw podziwiać. Ściany pokrywa polichromia z przełomu XIV i XV wieku. Przypominające tkaniny malowidła wykonano przy pomocy szablonów nazywanych patronami. Dlatego też motywy i zdobienia powtarzają się, Mamy 77 motywów występujących w 12 układach i 33 wariantach kolorystycznych.
Na belce tęczowej zobaczymy krucyfiks z XIV w., pochodzący zapewne z poprzedniej świątyni. To najstarszy zabytek we wnętrzu kościoła.
Znajdziemy też liczne gotyckie rzeźby z XV i XVI wieku. Święci cierpliwie pozowali nam do portretów.
W kościele w Dębnie na uwagę zasługuje również gotycki ołtarz główny z tryptykiem namalowanym na początku XVI wieku. Liczne złocenia wokół przedstawionych na obrazach scen rozświetlają wnętrze.
Jak dojechać i godziny otwarcia
Dojazd z Krakowa (92 km):
1. tzw. „Zakopianką” (droga nr 7 do Zaborni, nr 47 do Nowego Targu) na południe – 78 km
2. z Nowego Targu (droga nr 969) na wschód, w kierunku Krościenka nad Dunajcem i Szczawnicy – 14 km
Dojazd z Zakopanego:
I wariant (44 km):
1. tzw. „Zakopianką” (droga nr 47) na północ, do Nowego Targu – 30 km
2. z Nowego Targu (droga nr 969) na wschód, w kierunku Krościenka nad Dunajcem i Szczawnicy – 14 km
II wariant (40 km):
1. tzw. „Zakopianką” (droga nr 47) na północ, do Poronina – 6 km
2. z Poronina (droga nr 969) na wschód, do Bukowiny Tatrzańskiej – na Klinie – 10 km
3. przez Bukowinę Tatrzańską (droga nr 960): na Klinie – Bukowina Dolna – 4 km
4. z Bukowiny Dolnej (droga nr 49) na północ, przez Białkę Tatrzańską do Białki Dolnej – 6 km
5. z Białki Dolnej drogą lokalną na północny-wschód, do Nowej Białej – 5 km
6. z Nowej Białej drogą lokalną na północ, do Łopusznej – 3 km
7. z Łopusznej (droga nr 969) na wschód, do Dębna (6 km)
Dojazd ze Szczawnicy – Krościenka nad Dunajcem (ok.19 km):
drogą nr 969 na zachód, w kierunku na Nowy Targ, przez Kluszkowce i Maniowy.
Kościół można zwiedzać od 1 maja do 31 października: od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-12.00 i 12.00-17.00, w sobotę w godzinach 9.00-12.00, w niedzielę w godzinach 12.00-17.00. Bilet wstępu to „co łaska do kościelnej skarbonki”.
Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.