Wilczy Szaniec – zwiedzamy kwaterę główną Adolfa Hitlera w Gierłoży na Mazurach

Wilczy szaniec (Wolfsschanze) był w latach 1941-1944 kwaterą główną Adolfa Hitlera i Naczelnego Dowództwa Sił Zbrojnych III Rzeszy. Był to zamaskowany w lesie kompleks około 200 budynków: schronów i baraków. W jego skład wchodziły również dwa lotniska, elektrownia, dworzec kolejowy, ciepłownie i centrale dalekopisowe. Większość obiektów została wysadzona. Pomimo tego Wilczy Szaniec jest dzisiaj jedną z największych atrakcji na Mazurach. Liczba turystów odwiedzających to tajemnicze miejsce z roku na rok jest większa. Zapraszamy na historyczną podróż.

Spis treści

• Informacje praktyczne
• Gdzie znajduje się Wilczy Szaniec (dojazd i parking)
• Godziny otwarcia i ceny biletów
• Historia
• Wilczy Szaniec był dobrze strzeżony i miał wiele udogodnień
• Zamach na Hitlera
• Nasze wrażenia ze zwiedzania
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Informacje praktyczne

• Zwiedzanie Wilczego Szańca jest płatne, ceny zmieniają się w zależności od terminu, ceny biletów i dokładne godziny otwarcia podajemy w dalszej części artykułu.
• Przy obiekcie znajduje się płatny parking (15 zł za auto osobowe)
• Czas zwiedzania wynosi od 1 godziny do nawet 3 godzin, wszystko zależy, jak wnikliwie będziesz zagłębiał się w dostępne informacje.
• Większość budynków i bunkrów została wysadzona, więc nie liczcie na widowiskowe spacery po podziemiach, ale za to odbędzie fascynującą podróż w głąb historii II wojny światowej.
• Obiekt zwiedzamy sami lub grupie z przewodnikiem. Dostępne są też audioprzewodniki lub można pobrać specjalną darmową aplikację na telefon.
• Nazwa Wilczy Szaniec odnosi się do samego Hitlera, który używał pseudonimu Wilk.

Gdzie znajduje się Wilczy Szaniec (dojazd i parking)

Wilczy Szaniec znajduje się w lesie we wsi Gierłoż na terenie należącym do Lasów Państwowych i to one sprawują opiekę nad oficjalnym muzeum. Wilczy Szaniec położony jest w odległości 9 km od Kętrzyna. Przed wejściem na teren Wilczego Szańca znajduje się duży płatny parking. Za postój auta osobowego w czasie zwiedzania zapłacimy 15 zł. Dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją – Wilczy Szaniec.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Wilczy Szaniec, Gierłoż 5. Godziny otwarcia: przez cały rok od poniedziałku do niedzieli, od 1 marca do 31 marca i od 1 września do 30 września w godzinach 08.00-18.00, od 1 kwietnia do 30 kwietnia w godzinach 08.00-19.00, od 1 maj do 31 sierpnia w godzinach 08.00-20.00, od 1 października do 28 lutego w godzinach 08.00-16.00. Ceny biletów uzależnione są od terminu : w sezonie (01.04 – 31.10) : bilet normalny 25 zł, ulgowy 20 zł, po sezonie (01.11 – 31.03) : bilet normalny 20 zł, ulgowy 15 zł. Dzieci do lat 6 wchodzą za darmo. Wypożyczenie audioprzewodnika kosztuje 10 zł.

Historia

22 czerwca 1941 roku wojska III Rzeszy zaatakowały Związek Sowiecki, rozpoczynając operację „Barbarossa”. Była to największa niemiecka operacja wojskowa w czasie II wojny światowej. Jednocześnie niepowodzenie tej akcji zadecydowało o klęsce Niemiec. Właśnie na potrzeby tej wielkiej operacji potrzebna była kwatera położona w miarę blisko. Wszystko zaczęło się na jesień w roku 1940, kiedy do gierłoskiego lasu przybyli wysocy oficerowie Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu wraz z dr Fritzem Todtem, niemieckim inżynierem i hitlerowskim działaczem państwowym, w poszukiwaniu lokalizacji pod budowę Kwatery Głównej Wodza na potrzeby kampanii wschodniej.

Prace budowlane rozpoczęły się w listopadzie 1940. Na obszarze 250 ha powstało około 200 obiektów. Były to schrony przeciwlotnicze, obiekty o lżejszej konstrukcji z betonu i cegły oraz baraki drewniane. Kwatera dysponowała dwoma lądowiskami i dworcem kolejowym. Główne lądowisko znajdowało się na południe od centrum Kwatery w odległości 6 km w okolicach miejscowości Wilamowo. Drugie, zapasowe położone było nieopodal wsi Parcz.

Wilczy Szaniec był dobrze strzeżony i miał wiele udogodnień

Do Kwatery prowadziły trzy wjazdy oczywiście pilnie strzeżone przez wartownie. Teren był doskonale zamaskowany. Na schronach znajdowały się stanowiska obrony przeciwlotniczej. Powstały pola minowe, zasieki z drutu kolczastego oraz posterunki stałe i ruchome. Na potrzeby całego ośrodka powstała instalacja wodociągowa, kanalizacja, oczyszczalnie ścieków, drogi betonowe i asfaltowe, oświetlenie. Duży nacisk położono na łączność zarówno telefoniczną, jak i radiową. Jednocześnie powstało całe zaplecze cywilne: fryzjer, sauna, kino, herbaciarnie.

To w tym miejscu 20 lipca 1944 roku miał miejsce nieudany zamach na życie Adolfa Hitlera dokonany przez pułkownika Clausa von Stauffenberga. Zbliżające się wojska radzieckie zmusiły Hitlera 20 listopada 1944 roku do opuszczenia Wilczego Szańca. W nocy z 24 na 25 stycznia 1945 roku rozpoczęto wysadzanie schronów i baraków. Dwa dni później, 27 stycznia oddziały Armii Czerwonej wkroczyły do  Kwatery Głównej i zajęły ją bez jednego wystrzału.

Zamach na Hitlera

Szacuje się, że Adolf Hitler kwaterze ukrytej w lasach na Mazurach spędził ponad 800 dni. Łącznie to ponad 2 lata, więc bardzo długo. Swoje kwatery mieli tu również Goering i Borman. Hitler w Wilczym Szańcu gościł włoskiego dyktatora Benito Mussoliniego To właśnie tu w lipcu w roku 1944 doszło do zamachu na Hitlera. Tajna akcja nosiła kryptonim Walkiria. Nieudany zamach przeprowadził Claus von Stauffenberg.

W spisek zaangażowanych było więcej osób, ale  to Stauffenberg podłożył bombę w baraku, w którym odbywała się narada wyższych dowódców Wehrmachtu z udziałem Hitlera. Wybuch bomby jedynie lekko zranił Hitlera, a Stauffenberg został tego samego dnia aresztowany i następnego dnia rozstrzelany. W Wilczym Szańcu w jednym z pomieszczeń zobaczymy dokładną rekonstrukcję tego wydarzenia. Obejrzymy stół i dokładną lokalizację poszczególnych osób i oczywiście zobaczymy teczkę, w której znajdowała się bomba.

Nasze wrażenia ze zwiedzania

Podobnych obiektów widzieliśmy już mnóstwo. Nawet w pobliskich Mamerkach znajdują się bunkry o wiele lepiej zachowane, do których można wchodzić i podziwiać widowiskowe wnętrza. Wilczy Szaniec to w zasadzie pozostałości po betonowych bunkrach. Przyjeżdżając tu, wiedzieliśmy o tym i to pomogło uniknąć małego rozczarowania, które na pewno dotyka wielu turystów. Ale ten fakt w żadnym wypadku nie pomniejsza atrakcyjności Wilczego Szańca, który należy traktować jak lekcję historii II wojny światowej w terenie.

Tu dostajemy opowieść o najważniejszej operacji wojskowej tej wojny, zamachu na Hitlera i życiu codziennym wysokich rangą dowódców wraz z Hitlerem bezpiecznie schowanymi za murami i zasiekami. To właśnie w mazurskim lesie zapadały najważniejsze decyzje w czasie wojny. Nam ta lekcja historii bardzo się podobała i to właśnie wyróżnia najbardziej ten obiekt spośród innych i czyni go unikatowym.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Mamerki- opuszczone bunkry ukryte w lesie
• Cerkiew w Kętrzynie i freski Jerzego Nowosielskiego – ukryty skarb, który trzeba zobaczyć
• Zamek w Barcianach – trochę zapomniany zamek krzyżacki na Mazurach
• Śluza Leśniewo Górne i Piaski na Kanale Mazurskim
• Reszel najpiękniejsze miasto Warmii
• Święta Lipka – Sanktuarium Maryjne, które zachwyca turystów i przyciąga pielgrzymów z całej Polski

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To ponad 400 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.