Zamek Valečov w Czeskim Raju – zwiedzanie, historia i legendy

Zamek Valečov położony jest w pobliżu miejscowości Boseň w regionie Mladá Boleslav w Czechach, na terenie malowniczego Czeskiego Raju. Zbudowano go na początku XV wieku z piaskowcowych bloków skalnych. Wiele pomieszczeń, zwłaszcza w podziemiach wykutych jest w skale. Pierwotnymi właścicielami byli panowie z Valečova, ród rycerski, od którego zamek wziął swoją nazwę. Dzisiaj zamek znajduje się w formie trwałej ruiny, ale udostępniony jest do zwiedzania. Zwiedzanie Zamku Valečov to świetna przygoda, spotkanie z historią i wspaniałe widoki na okolicę z wieży zamkowej.

Spis treści

• Informacje praktyczne
• Dojazd do Zamku Valečov
• Parking pod Zamkiem
• Dojazd komunikacją publiczną
• Godziny otwarcia i ceny biletów 
• Początki i powstanie Zamku Valečov
• Upadek 
• Ostatni mieszkańcy na zamku
• Posąg Matki Boskiej i monety pielgrzymów
• Legendy zamkowe
• Zamek Valečov i start do skalnego miasta i do Skalnej Galeriii
• Inne ciekawe miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

Informacje praktyczne

• Zamek Valečov znajduje się w stanie trwałej ruiny i jest udostępniony do zwiedzania.
• Zwiedzanie Zamku Valečov jest biletowane (bilet normalny kosztuje 50 CZK, ulgowy 20 CZK)
• Można zwiedzać z psami, ale muszą być na smyczy. Kaganiec nie jest wymagany.
• Przed zamkiem znajduje się płatny parking (100 CZK za auto osobowe).

Dojazd do Zamku Valečov

Zamek Valečov znajduje się około 70 km na północny wschód od Pragi. Z Polski najwygodniej dojechać samochodem:

• Z Warszawy – trasa ok. 550 km (6–7 h jazdy). Kierujesz się autostradą A2 na Poznań → granica w Słubicach/Frankfurcie nad Odrą → następnie czeską autostradą D11 w stronę Hradca Králové → dalej na Jičín i Turnov → Boseň. Alternatywną trasą jest droga ekspresowa S3. 
• Z Wrocławia – ok. 250 km (3,5–4 h jazdy). Najszybciej przez granicę w Nachodzie, dalej w kierunku Hradca Králové → Jičín → Boseň.
• Z Krakowa – ok. 400 km (5–6 h jazdy). Trasa przez przejście graniczne w Cieszynie, następnie kierunek na Ołomuniec → Hradec Králové → Jičín → Boseň.

Parking pod Zamkiem

Tuż przed wzgórzem zamkowym znajduje się duży płatny parking (około 300 m). Dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją parkingu. Opłata za postój samochodu osobowego na cały dzień kosztuje 100 CZK. Parkomat to wariant bardziej skomplikowany, wymaga podania numeru rejestracyjnego.

Dojazd komunikacją publiczną

Turyści w Czechach nie są skazani tylko na podróż własnym autem. Do Zamku  Valečov można też dojechać komunikacją publiczną. Z Polski (z Warszawy, Katowic, Krakowa) kursują pociągi bezpośrednie do Pragi. Potem jedziemy pociągiem do miejscowości Mnichovo Hradiště, a dalej autobusem do wsi Boseň, skąd czeka kilkuminutowy spacer do zamku.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Zamek Valečov, Boseň-Mnichovo Hradiště. Godziny otwarcia: w lipcu i sierpniu codziennie w godzinach 09.00-18.00, w maju, czerwcu i wrześniu w tych samych godzinach, ale w poniedziałek zamek jest zamknięty, od października do kwietnia zamek można zwiedzać tylko w soboty, niedziele w godzinach 09.00-16.00. Ceny biletów: bilet normalny 50 CZK, ulgowy 20 CZK, dzieci do lat 6 wchodzą za darmo. Uwaga płatność w kasie tylko gotówką.

Początki i powstanie Zamku Valečov

Historia zamku sięga początków XV wieku, kiedy to na skalnym masywie piaskowca ród rycerski z Valečova zbudował pierwsze zabudowania obronne. Skalne wzgórze zapewniało doskonałe naturalne warunki do obrony. Wykute w skale korytarze i komnaty pozwalały łączyć funkcje mieszkalne i militarne. Twierdza wydawała się niemal nie do zdobycia. Pierwsza pisemna wzmianka o zamku pochodzi z 1316 roku i wspomina przedstawiciela rodu Valečovskich – Bartoša z Valečova. W połowie XV wieku zamek uchodził już za jedną z potężniejszych fortec regionu Mladá Boleslav, a jego właściciele odgrywali coraz większą rolę w polityce Czech. Zamek został rozbudowany w okresie renesansu – powstały nowe skrzydła mieszkalne, zdobione okna i reprezentacyjne sale. Choć pierwotnie twierdza była miejscem surowym, podporządkowanym funkcjom obronnym, z czasem nabrała cech wygodnej siedziby szlacheckiej.

Upadek

Wojna trzydziestoletnia (1618–1648) odmieniła los Valečova. Podczas walk zamek został splądrowany i częściowo spalony. Odtąd zaczyna powolny upadek. Kolejni właściciele nie zdołali go odbudować, a ciężkie czasy zmusiły ich do sprzedaży majątku. Od XVII wieku budowla stała opuszczona i stała się łatwym łupem dla szabrowników. Dodatkowo okoliczni mieszkańcy zaczęli rozbierać fragmenty ruin i wykorzystywać kamień do budowy własnych domów i stajni.

Ostatni mieszkańcy na zamku

Mimo że zamek utracił swoje pierwotne znaczenie, życie tutaj nie zamarło. W XIX wieku w skalnych pieczarach, które pierwotnie pełniły funkcje gospodarcze, osiedlali się ludzie biedni, wędrowni rzemieślnicy i bezrolni chłopi. Wydrążone w piaskowcu izby służyły im za domy mieszkalne.

Posąg Matki Boskiej i monety pielgrzymów

W zakamarkach murów głównego budynku zamkowego znajduje się skromny posąg Matki Boskiej. To ciche i skromne miejsce otoczone jest szczególną czcią. Od dawna mieszkańcy z okolicy, wędrowcy i turyści zaczęli tu zostawiać tu drobne monety. Według tradycji każdy, kto wrzuci pieniążek, może liczyć na opiekę w dalszej podróży. Moneta pozostawiona przy figurze działa jak talizman. Pieniążków przy figurze i w zakamarkach między skałami wy patrzycie mnóstwo.

Legendy zamkowe

Opowiemy dwie legendy. Pierwsza mówi o Białej Pani – to duch dawniej pani zamku, którego można spotkać w nocy, kiedy z kluczem w ręku przechadza się po skalnych galeriach. Klucz umożliwia dotarcie do ukrytego podczas wojen husyckich skarbu. Jest jednak mały problem – podobno śmiałek, który spojrzy duchowi prosto w oczy, już nigdy nie znajdzie drogi powrotnej z ruin. Druga legenda opowiada o zdrajcy, który wydał zamek wrogom. Za karę jego towarzysze zamurowali go żywcem w jednej z komnat. W ciemne i zimne noce z głębi piwnicznych dobiegają głuche uderzenia. To duch zdrajcy próbuje usunąć warstwę kamieni i wydostać się na wolność. Po takich opowieściach ktoś ma ochotę na nocne zwiedzanie zamku?

Zamek Valečov i start do skalnego miasta i do Skalnej Galerii

Z parkingu pod zamkiem można rozpocząć wędrówkę do skalnego miasta Příhrazské skály, ale też do Skalnej Galerii (Skalní reliéfy u Kopicova statku). Więcej informacji znajdziecie w naszym artykule – Skalna galeria w Czeskim Raju – Skalní reliéfy u Kopicova statku – wspaniała i mało znana atrakcja Czeskiego Raju. Poniżej przedstawiamy też mapę z propozycją tej wycieczki

Inne ciekawe miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

• Prachowskie Skały w Czeskim Raju – Prachowskie Skały znajdują się zaledwie 60 kilometrów od polskiej granicy. To niesamowite miejsce. Prachowskie Skały od dziesiątków lat przyciągają turystów. Chodzą słuchy, że przepiękne widok w roku 1804  podziwiał Cesarz Franciszek I. Podobno był noszony w lektyce, ale to już pewnie legenda, ponieważ zwiedzanie Prachowskich Skał nie jest męczące. Każdy sobie tutaj poradzi i dotrze do wszystkich najpiękniejszych punktów widokowych. To idealne miejsce na wycieczkę z dziećmi.
• Besedickie Skały – mniej znane skalne miasto w Czeskim Raju – Besedickie Skały to kolejne piękne skalne miasto w Czechach. Jeśli wciągnęły was wędrówki po malowniczych skalnych labiryntach, to polecamy wycieczkę do Besedickich Skał. Dojazd samochodem ze Szklarskiej Poręby zajmie około 1 godzinę. Odległość w linii prostej nie jest duża, ale na krętych górskich drogach stracicie trochę więcej czasu. Mamy dwie ważne i bardzo miłe wiadomości. Na dojazd od polskiej granicy nie trzeba kupować czeskiej winiety i wstęp na skały jest również bez biletów. Przygotujcie się jedynie na opłatę za parking.
• Jiczyn – co zobaczyć w słynnym mieście rozbójnika Rumcajsa – Jiczyn to miasto położone w malowniczej okolicy Czeskiego Raju. Planując wędrówki po górach i zwiedzanie jaskiń warto tu zajrzeć. Dla rodzin z dziećmi to punkt obowiązkowy. Miasto posiada malowniczy rynek. Warto też zajrzeć na  Zamek Wallensteina.
• Skalna galeria w Czeskim Raju – Skalní reliéfy u Kopicova statku – wspaniała i mało znana atrakcja Czeskiego Raju – Skalna galeria w Czeskim Raju (Skalní reliéfy u Kopicova statku) to wyjątkowa galeria pod chmurką, prezentująca dzieło życia ludowego artysty Vojtěcha Kopica (1909–1978). Pierwszy skalny relief powstał w roku 1940. W następnych latach artysta wyrzeźbił w piaskowcowej skale ponad 30 rzeźb. To mniej znana atrakcja w Czeskim Raju. Prowadzi tu szlak niebieski, a rzeźby znajdują się w pięknej skalnej dolinie w otoczeniu niesamowitej przyrody. Wstęp jest darmowy, a skalne reliefy można podziwiać o każdej porze dnia. Aż trudno uwierzyć, że tak piękne miejsce jest tak mało popularne. Dociera tu mało turystów, więc panuje kameralna atmosfera.