Turek i dzieło Józefa Mehoffera

Niewielki Turek w Wielkopolsce to punkt obowiązkowy dla każdego miłośnika malarstwa. Wszystko za sprawą kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, w którym polichromię i witraże wykonał Józef Mehoffer, jeden z najważniejszych malarzy Młodej Polski. Mehoffer nie bal się odważnych kolorów. Efekt to intrygujące i kolorowe wnętrze świątyni.

Turek jest niewielki, ma około 25 tys. mieszkańców. Dużo osób kojarzy Turek tylko z  kopalnią węgla brunatnego. Wśród turystów dużą popularność zdobywa Osadnik Gajówka. To zbiornik, w którym gromadzone są odpady z pobliskiej elektrowni. Efekt to lazurowa woda niczym na egzotycznych plażach. Tego typu atrakcję oglądaliśmy w pobliskim Koninie. Tu nasz cały tekst.- „Jezioro Turkusowe w Koninie”. Jeśli zdecydujecie się na oglądanie kolorowego jeziora, to bądźcie ostrożni. To wyjątkowo niebezpieczne miejsce.

Kolorowy kościół w Turku

Tym razem proponujemy zupełnie inną podróż. Zanurzamy się w klimat sztuki i historii. Zaczynamy od najważniejszego zabytku w mieście, czyli kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Świątynię zbudowano w latach 1904-1913 w stylu neogotyckim według projektu warszawskich architektów Konstantego i Jarosława Wojciechowskich. Kościół powstał na miejscu wcześniejszej gotyckiej budowli. To murowana budowla na podmurówce z granitu polnego. Pewnie nie pokazalibyśmy tego kościoła, gdyby nie Józef Mehoffer.

Wielki malarz w małym Turku

Józef Mehoffer uznawany jest za jednego z najważniejszych malarzy i grafików Młodej Polski. To uczeń Jana Matejki. Mehoffer cieszył się wielką sławą za życia. Szczególnie ceniona była jego twórczość w dziedzinie grafiki użytkowej (okładki książek, afisze, znaki towarowe, banknoty, ekslibrisy). Wraz ze Stanisławem Wyspiańskim pracował przy polichromii bazyliki Mariackiej w Krakowie.  Artysta mieszkał właśnie w Krakowie i pewnie wiele osób będzie się zastanawiało, skąd sławny malarz pojawił się w małym Turku? Dużą rolę odegrał tu ks. Józefem Florczak,  ówczesny proboszcz parafii w Turku. Panowie poznali się w Rzymie.

Po powrocie do Polski pisali do siebie listy. Mehoffer pojawił się w Turku na zaproszenie proboszcza. „Przyjacielu, kościół masz piękny, ale wystrój paskudny”- podobno powiedział artysta po zwiedzeniu kościoła. Wtedy pojawił się pomysł remontu świątyni, projektem nowego wnętrza został Mehoffer. Nie potrafił odmówić przyjacielowi. Ważne było też zaufanie. Józef Mehoffer, choć miał na koncie witraże wykonane w katedrze św. Mikołaja we Fryburgu w Szwajcarii (uznawanego za dzieło życia), to jego projekt wykonany dla katedry płockiej został odrzucony. Dekoracje malarskie inspirowane sztuką ludową okazały się zbyt odważne.

Józef Mehoffer zaplanował stworzenie w kościele w Turku dzieła kompletnego, łącznie z wyposażeniem. Zdążył wykonać dwie drewniane stalle, osiem witraży, obrazy do ołtarzy bocznych i oczywiście polichromię. To właśnie one nadają świątyni wyjątkowy styl. po wejściu do wnętrza rozpoczyna się festiwal barw. Po chwili zauważamy, że tutaj wszystko do siebie pasuje. Dzieło wyjątkowe, ale i doskonałe.

Muzeum Mehoffera

W budynku dawnego ratusza mieści się Muzeum Miasta Turku. Późnoklasycystyczny ratusz zbudowano w roku 1872. Warto spojrzeć na wieżę z zabytkowym zegarem. Działa on do dzisiaj i wymaga nakręcania mechanizmu raz na tydzień. Podziwianie mechanizmu zegara organizowane jest przy okazji akcji Noc w Muzeum.

Muzeum nosi imię słynnego malarza, ale tylko część wystawy jest jemu poświęcona. Oprócz tego mamy jeszcze stałą wystawę archeologiczną, na której zobaczymy eksponaty odkryte podczas wykopalisk we wsi Gąsin oraz skamieliny zwierząt z okresu czwartorzędu przekazane przez Kopalnię Węgla Brunatnego Adamów. Największe wrażenie robią olbrzymie kości mamuta (nasz maks mówi śnieżny słoń).

Druga wystawa stała poświęcona jest życiu codziennym dawnych mieszkańców miasta. Oczywiście najwięcej eksponatów związanych jest z tkactwem. Turek był bardzo ważnym ośrodkiem tkackim. Niestety przegrał z pobliską Łodzią.

W pięciu tzw. czerwonych salach obejrzymy szkice polichromii i witraży wykonane przez Józefa Mehoffera. Artysta projekty na ogół wykonywał na kartonie. Pewnie nie przypuszczał, że będą kiedyś pokazywane na wystawie. Tuż obok rysunków artysta prowadził podręczne notatki. Ciekawostką jest duży błąd, który zakradł się podczas szkicowania. Symbolizujący św. Łukasza byk został podpisany jako św. Mateusz. Oryginał w koście jest już poprawnie opisany.

Archiwum “Igły”

Ta wystawa to olbrzymia gratka dla mieszkańców Turku, ale nas również bardzo zainteresowała.  To unikatowe zdjęcia wykonane przez Niemców podczas II wojny w Turku. Nazwa nawiązuje do okoliczności zdobycia tego obszernego zbioru negatywów. Igła to pseudonim konspiracyjny dentysty Józefa Saturnina, który w roku 1945 podczas przygotowywanej przez Niemców ewakuacji zdołał wykraść teczkę z negatywami. Dzisiaj możemy obserwować życie w okupowanym mieście. Zobaczymy miasto, codzienne życie na ulicy, ale również zdjęcia propagandowych marszów, apeli i imprez organizowanych przez Niemców.

Ławeczka Mehoffera

Naprzeciwko kościoła znajdziecie ławeczkę, na której siedzi Józef Mehoffer. Fotka i selfie obowiązkowe. Nas pokonała pogoda. Wiatr i śnieg spowodował, że myśleliśmy tylko o jak najszybszym schronieniu w kościele.

Muzeum Miasta Turku im. Józefa Mehoffera, Plac Wojska Polskiego 1. Godziny otwarcia: od września do lipca, wtorek-piątek 8.00-18.30; sobota-niedziela 10.00-14.00. W poniedziałki muzeum nieczynne. W sezonie wakacyjnym (lipiec, sierpień): poniedziałek, czwartek i piątek 8.00-15.30, wtorek i środa: 10.00-18.00, sobota i niedziela 10.00-14.00. UWAGA- wejście do muzeum jest bezpłatne. Można też umówić zwiedzanie kościoła z pracownikiem muzeum.

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.