DolnośląskiePolska

Bukowiec – co zobaczyć w malowniczej wsi w Rudawach Janowickich

Bukowiec

Bukowiec to wieś położona w Rudawach Janowickich, które potrafią zaskoczyć malowniczymi i widowiskowymi szlakami górskimi, ale tym razem zabieramy was na wycieczkę śladami historii i architektury. Bukowiec nie jest oblegany przez turystów. To atrakcja mało znana. Byliśmy mile zaskoczeni, zabytkami, które odkryliśmy w tej malowniczej miejscowości. To idealna propozycja krótkiej wycieczki zaraz po zejściu z gór.

Spis treści

Bukowiec
Charakterystyczny budynek szachulcowy

Historia miejscowości

Bukowiec (niem. Buchwald), który zyskał w 1946 roku nazwę Bukowiec to wioska w Rudawach Janowickich z bogatą historią. Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z początku XIV wieku. Ziemie te należały do rodziny von Zedlitz. Panowała przez dwa wieki. W 1420 założono stawy rybne. Pod koniec XVIII wieku dobra zakupił Fryderyk Wilhelm hrabia Reden. Razem z małżonką Karoliną z domu von Riedesel gruntownie przebudowali pałac i park. Przekształcili dobra w dobrze prowadzone gospodarstwo, hodowali krowy sprowadzone ze Szwajcarii. Przebudowali pałac, zbudowali nowe budynki folwarczne. Zmodernizowano dwór, postawiono budynki folwarczne oraz stworzono słynny park, który zyskał rozgłos poza granicami Śląska. 

Bukowiec
Płaskorzeźba na Świątyni Ateny

Miasto artystów

Bukowiec przyciągał artystów i intelektualistów, którzy tworzyli życie kulturalne tego miejsca. Miejscowość tętniła życiem. W 1825 roku w Bukowcu mieszkało około 700 osób, w tym tylko 64 katolików. Wieś liczyła tylko 119 domów. Znajdowały się tu aż dwa młyny wodne, dwa folwarki, cegielnia, browar. Hodowano karpie w 54 stawach. Hrabia Reden założył Towarzystwo Biblijne, które szybko rozprzestrzeniło się na cały Dolny Śląsk. Król Fryderyk Wilhelm III był tym tak zachwycony, że zlecił druk nowej Biblii zwanej później jeleniogórską. To przyczyniło się do otwarcia niedzielnych szkół. Hrabina była inicjatorką przeniesienia Kościoła Wang do Karpacza. Przy sanatorium w Bukowcu co najmniej od listopada 1944 znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Nie jest znany los obozu i więźniów po lutym 1945. Po II wojnie światowej wieś i pałac zostały ograbione. Współcześnie, dzięki działalności Fundacji Doliny Pałaców i Ogrodów, Bukowiec odzyskuje swoje znaczenie jako centrum kulturalne w Kotlinie Jeleniogórskiej.

Bukowiec
Coś z klimatu artystycznego pozostało i dziś

Gdzie zaparkować

Bukowiec jest mały, ale w centrum nie oferuje zbyt dużo miejsc parkingowych. Skorzystaliśmy z darmowego parkingu przy kawiarni Cafe & Bistro.

Bukowiec

Zabytki w Bukowcu

Zwiedzanie Bukowca to w zasadzie swobodny spacer po miejscowości i parku. Wolnym krokiem przechodzimy od jednego zabytku do drugiego. Kolejność jest przypadkowa. Po prostu spacerujemy.

Świątynia Ateny lub po prostu herbaciarnia

Budynek w stylu  hellenistycznym, chyba jedyny taki u podnóża Karkonoszy. Budynek powstał w roku 18004 i był podarunkiem hrabiego Friedricha von Reden dla ukochanej, 22 lata młodszej małżonki Friederike z okazji drugiej rocznicy ślubu. Upamiętnia to napis w języku łacińskim – „MDCCCIIII Coniugi dulcissmae F.W. com. Reden.” (1804 Najsłodszej małżonce F.W. Reden). Ze wzgórza mamy cudowny widok na Śnieżkę.

Bukowiec
Świątynia Ateny w parku

Sztuczne ruiny Zamku Kessela

W XIX wieku panowała moda na sztuczne ruiny. Również von Reden zlecił około roku 1800 budowę ruin zamku, połączonego z amfiteatrem. Podobieństwo do rzymskich budowli wzięło się od półkolistego muru, z oknami, które tworzyły ramy widokowe do podziwiania widoków na panoramę gór. Projektantem ruin był Friedrich Rabe.

Bukowiec
XIX-wieczna akwarela ukazuje zamek przed zniszczeniem

Opactwo

Największym skarbem parku jest Opactwo. Zaprojektował je berliński architekt w formie sztucznej ruiny gotyckiego kościoła z kryptą. W wieży mieszkał pomocnik ogrodnika, pełniący jednocześnie funkcję strażnika. Miała nawiązywać do romantyzmu, śmierci, tęsknoty. Po śmierci hrabiego przekształcono na mauzoleum. Tu spoczął hrabia. Kochająca żona kładła przez 39 lat świeże kwiaty na jego grobie. Po 1920 sarkofag został przeniesiony na cmentarz położony za opactwem. W wyremontowanej wieży opactwa znajduje się taras widokowy. Niestety podczas naszej wizyty był zamknięty. W internecie wielu turystów skarży się, że wieża ciągle jest zamknięta.

Bukowiec
Opactwo
Bukowiec
Podziemne krypty
Bukowiec
Groby przeniesiono za opactwo do lasu
Bukowiec
Na tablicach znajdziemy historię Bukowca w pigułce

Staw Ponurej Kapliczki

Malowniczy staw, którego nazwa ma się nijak do pięknych widoków. Podziwiamy Błękitną wodę, w której odbijają się Karkonosze i soczystą zieleń. Widoki kolorowe i cudowne, ale nazwa pochodzi do małej kapliczki zbudowanej w połowie z cegły a w połowie z kamienia. Jest to kolejny element romantycznego wystroju parku. W XIX wieku takie klimaty uwielbiano.

Bukowiec
Malowniczy Staw Ponurej Kaplicy
Bukowiec
Ponura Kapliczka

Kościół św. Marcina

Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z przełomu XIV I XV wieku. Śląski ród von Zedlitzów w XVI wieku przeprowadził gruntowną przebudowę kościoła i w tej wersji zabytek przetrwał do naszych czasów.  Kaplica północna to najstarsza część kościoła. Zachowała sklepienie kryształowe, bardzo rzadko spotykane na terenie Polski. Obecnie budynek spełnia rolę kaplicy cmentarnej. Kościół otoczony jest kamiennym murem obronnym z basztą obronną nad bramą. Przed wejściem znajduje się kamień z rytem krzyża rozdwojonego u podstawy.

Bukowiec
Kościół św. Marcina
Kamień z rozdwojonym krzyżem

Pałac w Bukowcu

W drugiej połowie XVI wieku w Bukowcu wybudowano renesansowy dwór. Fundator obiektu jest nieznany. Od 1573 do 1759 roku dobra te przechodziły z rąk do rąk  najpierw rodzina von Reibnitz, później Friedrich Gottard von Richthofenowi, następnie Barbara Helena von Festenberg Packisch, kolejnym właścicielem był Carl Ferdinand von Seherr-Thoss, Eleonora Prittwitz sprzedała majątek  Friedrichowi Wilhelmowi von Redenowi. Po śmierci hrabiego von Redena w 1815 roku Bukowiec przeszedł w posiadanie jego żony Fryderyki Karoliny, po której posiadłość odziedziczyła jej siostrzenica Maria Karolina von Rotenhan. Po niej właścicielem majątku został najmłodszy syn Marii Karoliny Hermann von Rotenhan. Ostatni właściciel – Friedrich von Rotenhan – podjął próbę renowacji i restauracji majątku pod nadzorem konserwatora zabytków Günthera Grundmanna. W latach siedemdziesiątych XX wieku w pałacu mieściła się szkoła rolnicza. Podczas naszej wizyty trwał remont. Budynek zasłonięty był rusztowaniami i kompletnie niewidoczny. Dlatego pokazujemy go na historycznej rycinie w XIX wieku.

Bukowiec
Paląc w Bukowcu

Karczma Sądowa

Budynek dawnej Karczmy Sądowej powstał w XVIII w.. Został przebudowany w wieku XIX i XX. Charakterystyczny budynek z murowanym przyziemiem i szachulcowym piętrem stoi przy głównej drodze od strony Karpnik. Jeszcze w latach po Ii wojnie światowej działał tu bar. Dzisiaj to budynek prywatny.

Bukowiec
Budynek dawnej Karczmy Sądowej

Noclegi w Rudawach Janowickich

Chcemy polecić dwa znakomite noclegi w tym regionie. Jeden to komfortowe i świetne apartamenty w zabytkowym młynie wodnym w Karpnikach. Apartament na parterze jest w pełni dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Drugi nocleg to propozycja dla osób, które chcą być bliżej natury. Oczywiście w tym przypadku mamy do dyspozycji wszystkie udogodnienia.

Przewodnik po w Rudawach Janowickich

Jeśli szukacie informacji o najciekawszych szlakach górskich, zabytkach i atrakcjach w Rudawach Janowickich to zapraszamy do naszego obszernego przewodnika- Rudawy Janowickie – lista najpiękniejszych szlaków, zabytków i atrakcji