Muzeum Archeologiczne w Biskupinie – zwiedzanie, bilety, parking

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie to miejsce, gdzie we wczesnej epoce żelaza istniała osada obronna kultury łużyckiej. Jej odkrycie w roku 1934 uznawane jest za jedno z największych wydarzeń w polskiej archeologii. W wodach Jeziora Biskupińskiego w doskonałym stanie przetrwały prawie kompletne konstrukcje osiedla zbudowanego z drewna, domy, ulice, wały i liczne urządzenia techniczne. W okresie międzywojennym było to sensacyjne odkrycie, które często nazywane było „polskimi Pompejami”. Przez kolejne lata pokolenia archeologów prowadziły tu badania naukowe, a ich efektem jest powstanie Muzeum Archeologicznego w Biskupie. Zwiedzanie tej placówki jest nie lada atrakcją nie tylko dla fanów historii

Spis treści

• Informacja praktyczne
• Dojazd i parking
• Godziny otwarcia i ceny biletów
• Jak odkryto osadę w Biskupinie?
• Zwiedzanie Muzeum Archeologicznego w Biskupinie 
• Pawilon muzealny
• Osada obronna na półwyspie
• Określenie wieku osady
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Informacja praktyczne

• Wstęp do Muzeum w Biskupinie jest płatny (bilet normalny 27 zł, ulgowy 18 zł).
• Przed muzeum znajduje się bezpłatny parking, pozostałe parkingi prywatne w pobliżu są płatne.
• Zwiedzanie odbywa się indywidualnie i trwa około 2 godzin.
• Za dodatkową opłatą można wynająć przewodnika.
• W sezonie często spotkamy tu osoby, odziane w stroje nawiązujące do ówczesnych realiów i opowiadające o życiu sprzed około 2700 lat.
• Co roku na terenie rezerwatu organizowany jest festyn archeologiczny. Odbywa się na ogół w drugiej połowie września.
• Muzeum mogą zwiedzać osoby poruszające się na wózku inwalidzkim, jednak ze względu na szczególny charakter Muzeum poruszanie się po terenie rezerwatu może być utrudnione dla osób niepełnosprawnych. 
• Na teren rezerwatu można wejść z psami (na smyczy), ale obowiązuje zakaz wchodzenia z psami do budynków i pawilonów wystawienniczych.

Dojazd i parking

Biskupin znajduje się województwie kujawsko-pomorskim, położony jest w odległości 50 km od Bydgoszczy i 87 km od Poznania. Dojazd do muzeum jest bardzo dobry, w obu przypadkach korzystamy z drogi ekspresowej S5. Można też skorzystać z dojazdu kolejką wąskotorową ze Żnina lub Gąsawy. W ten sposób zaliczamy kolejną atrakcję regionu. Jeśli chodzi o parking, to też mamy dobrą wiadomość. Przed muzeum znajduje się duży bezpłatny parking dla turystów.

Nawet w sezonie bez problemu znajdziecie tu wolne miejsce. Dojeżdżając do Muzeum Archeologicznego w Biskupinie, przy drodze spotkacie mnóstwo osób z czerwonymi chorągiewkami namawiających do skorzystania z płatnego parkingu. Ceny są wysokie i wynoszą około 20 zł, więc zdecydowanie polecamy darmowy parking. Dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie. Godziny otwarcia: od maja do września w godzinach 09.00-18.00, w kwietniu i październiku w godzinach 09.00-17.00, od listopada do marca w godzinach 09.00-16.00. Ceny biletów: bilet normalny 27 zł, ulgowy 18 zł, dzieci do lat 7 wchodzą za darmo, bilet rodzinny (2+2) – 72 zł

Jak odkryto osadę w Biskupinie?

W latach 30. XX wieku rolnicy w okolicy prowadzili intensywne prace melioracyjne, w wyniku których obniżył się poziom wody w Jeziorze Biskupińskim. Ponad lustrem wody pojawiły się drewniane pale. Dla prostych rolników nie było to nic godnego uwagi, ale odkryciem zainteresował się nauczyciel z pobliskiej szkoły. W roku 1933 sprawą zainteresował się  profesor Józef Kostrzewski z Poznania i prawie od razu ruszyły prace archeologiczne, które trwały aż do początku II wojny.

Znalezisko było tak cenne, że nawet Niemcy w czasie wojny prowadzili tu swoje badania, oczywiście próbowali naukę nagiąć do swoich propagandowych celów. Po wojnie badania trwały pod kierownictwem profesora Zdzisława Rajewskiego, dyrektora Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. W 1950 roku utworzono w Biskupinie muzeum. Następnym krokiem było zrealizowanie koncepcji rezerwatu archeologicznego, któremu w latach 70. XX wieku nadano obecny kształt.

Zwiedzanie Muzeum Archeologicznego w Biskupinie

Rezerwat Archeologiczny w Biskupinie jest jednym z największych w Europie. Dzięki swojej wyjątkowej wartości dla dziedzictwa kulturowego Polski został uznany za Pomnik Historii. Obejmuje on obszar około 38 ha z licznymi śladami dawnego osadnictwa, od epoki kamienia po wczesne średniowiecze. Z nich najsłynniejsze jest stanowisko na półwyspie Jeziora Biskupińskiego z pozostałościami osady obronnej z przełomu epok brązu i żelaza – niezwykle istotne dla tzw. „archeologii mokrej” zajmującej się stanowiskami bagiennymi i torfowymi. Jego odkrycie znalazło się w gronie 100 najważniejszych archeologicznych odkryć XX wieku. Dziś w rezerwacie znajdują się rekonstrukcje:

• obozowiska łowców i zbieraczy (wizualizacja),
• osady pierwszych rolników,
• osady obronnej na półwyspie,
• grobów skrzynkowych,
• wioski piastowskiej,
• chata Pałucka – obiekt etnograficzny, wpisany do rejestru zabytków.

Pawilon muzealny

Zaraz za kasami biletowymi znajduje się pawilon muzealny z wystawami stałymi i czasowymi. Tutaj zobaczycie artefakty wydobyte przez archeologów w Biskupinie. To okazja, żeby zobaczyć oryginalne  narzędzia, ozdoby i inne skarby odkryte podczas wielu lat pracy archeologów.

Osada obronna na półwyspie

Najbardziej rozpoznawalną częścią Rezerwatu Archeologicznego w Biskupinie jest rekonstrukcja osady obronnej z przełomu epok brązu i żelaza, łączona z archeologiczną kulturą łużycką. Rekonstrukcja osady obejmuje część zabudowań, na które w przeszłości składało się 106 domów, ułożonych w 13 rzędach, rozdzielonych ulicami wyłożonymi drewnem. Regularnie rozlokowane domostwa otaczała ulica okrężna, ułatwiająca komunikację. Całość osady otoczona była wałem obronnym o nieznanej wysokości.

Wiemy za to, że jego szerokość u podstawy wynosiła nawet 3 m, a konstrukcja składała się z drewnianych skrzyń, budowanych w technice zrębowej i wypełnionych ziemią, piaskiem i kamieniami. Aby ochronić wał przed podmywaniem, od strony jeziora umieszczono pod skosem rzędy pali pełniące rolę falochronu i łamacza kry. Osadę zbudowano na wyspie, więc jedyną drogą prowadzącą do niej był pomost. Wejścia do osady strzegła brama z dwuskrzydłowymi wrotami osadzonymi na czopach. Dzisiejsza wieża jest tylko hipotetyczną wizją, ale wszystko wskazuje, że taki punkt obserwacyjny nad bramą wjazdową się znajdował.

Określenie wieku osady

Badania dendrochronologiczne drewna konstrukcyjnego ujawniły, że zostało ono pozyskane w latach 747-722 p.n.e., przy czym ponad połowa pochodzi z sezonu zimowego 738/737 p.n.e. Były to czasy, kiedy w starożytnej Grecji i Italii kształtowały się pierwsze ośrodki miejskie, m.in. Sparta i Rzym. Trzeba jednak podkreślić, że na terenach dzisiejszej Polski po upadku osady obronnej nad Jeziorem Biskupińskim proces tworzenia zwartych ośrodków osadniczych nie był kontynuowany.

Obecna rekonstrukcja obejmuje pomost, bramę, kilka odcinków wału, falochron, dwa rzędy chat i ulicę. Wał posiada współczesne rozwiązanie w postaci wewnętrznych schodów prowadzących na jego koronę w celach widokowych. Warto wiedzieć, że np. wysokość wejścia do chat odtworzono na podstawie zachowanych, wyplatanych z gałęzi „furtek”. Natomiast nie wiemy, czym kryto dachy, ale ponieważ dzisiaj najbliższa okolica obfituje w trzcinę i sitowie, przypuszcza się, że tak samo było w przeszłości i użycie tych materiałów jest najbardziej prawdopodobne. W chatach prezentowany jest wystrój i wyposażenie charakterystyczne dla przełomu epoki brązu i żelaza. 

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Kościół św. Mikołaja w Gąsawie – barokowa perełka na mapie drewnianych kościołów w Polsce
• Pałac Lubostroń
• Śladami dawnej kopalni soli w Wapnie
• Kościół w Tarnowie Pałuckim to Jeden z najstarszych drewnianych kościołów w Polsce
• Opuszczony kościół w Zrazimiu – magiczny klimat przyciąga turystów
• Exploseum  – fantastyczne muzeum w Bydgoszczy na terenie niemieckiej fabryki DAG Fabrik Bromberg

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To ponad 400 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.