PolskaWielkopolskie

Szwajcaria Czarnkowska i pałac w Goraju

szwajcaria czarnkowska

Opisywanie mało znanych miejsc w Polsce sprawia nam największą frajdę. Miło jest zachęcić do zwiedzania pięknych zakątków naszego kraju. Tym razem zabieramy was do tzw. Szwajcarii Czarnkowskiej. Z takimi nazwami różnie bywa. Pewnie miłośnicy gór będą kręcić głowami z niezadowolenia, ale chodzi o podkreślenie, że Nizina Wielkopolska to nie tylko płaskie i nudne przestrzenie. Za sprawą działalności w przeszłości lodowca mamy swoje „małe góry”.

Informacje praktyczne (aktualizacja maj 2024)

  • Z Poznania najwygodniej dojechać drogą krajową nr 184, potem 185 i 182,
  • w pałacu w Goraju mieści się Zespół Szkół Leśnych, zabytek można oglądać tylko z zewnątrz,
  • koło pałacu znajduje się bezpłatny parking,
  • przejście ścieżki edukacyjnej “Morena Czarnkowska” zajmuje około godziny,
  • wstęp jest bezpłatny
  • dostępny dla osób niepełnosprawnych i rodziców z wózkami dziecięcymi,
  • na wycieczkę można zabrać psa, ale pamiętajcie o smyczy, w okolicy jest mnóstwo leśnych zwierząt.
szwajcaria czarnkowska
Teren jest pofałdowany, wędrujemy po morenie

Gdzie znajduje się Szwajcaria Czarnkowska

Szwajcarią Czarnkowską nazywamy kilkukilometrowy odcinek wniesień morenowych tuż przy idealnie płaskiej dolinie Noteci. Najwygodniej dotrzeć tu autem. Z drogi Czarnków -Wronki należy skręcić w Lubaszu w stronę miejscowości Goraj. Już po chwili wjedziemy w pagórkowaty teren. Ta wycieczka to też świetna propozycja dla rowerzystów. Niestety na podjazdach trochę się umęczycie. Zwiedzanie zaczniemy od pałacu w Goraju. Już sam dojazd zrobił na nas niesamowite wrażenie. Droga przez las jest przepiękna. Takie widoki znany z południa Polski.

szwajcaria czarnkowska

Jeden z największych majątków ziemskich w Wielkopolsce w XIX wieku

W drugiej połowie XIX wieku rodzina Hochbergów kupiła dobra w Goraju oraz w Kruczu. W ten sposób powstał olbrzymi majątek o powierzchni około 12 000 ha- był to jeden z największych w Wielkopolsce spośród należących do właścicieli niemieckich. Dobra gorajskie obejmowały tereny zarówno po południowej, jak i północnej stronie Noteci. Po roku 1919 było to trochę uciążliwe, ponieważ na Noteci znajdowała polska- niemiecka granica. Przez kilka lat dobra gorajskie zarządzane były z Pszczyny, głównej siedziby rodu Hochbergów. Dopiero w roku 1909 hrabia Wilhelm Bolko Emanuel von Hochberg rozpoczął budowę pałacu.

pałac w goraju
Pałac w Goraju
W pałacu w Goraju znajduje się Zespół Szkół Leśnych

Pałac czy zamek?

Pałac w Goraju z dwoma potężnymi wieżami często nazywany jest zamkiem. Może dlatego, że wzorowany jest na warowni Varenhotz w Westfalii. Oprócz głównej bryły zamku w jego otoczeniu wybudowano masztalarnię z ujeżdżalnią koni, garaże, budynek straży pożarnej oraz budynki ogrodnictwa. Wszystkie przetrwały do naszych czasów i możemy je podziwiać.

Szwajcaria czarnkowska
budynek straży pożarnej
Budynek Straży Pożarnej

Gorzelnia, tartak i kopalnie węgla

Dochód majątku pochodził głównie z rolnictwa i leśnictwa. W gospodarstwie w Ciszkowie powstała gorzelnia, w Smolarach tartak, do którego drewno dowożono specjalnie pobudowaną kolejką wąskotorową. W okolicy Krucza w kopalni głębinowej wydobywano węgiel brunatny. Jednak oczkiem w głowie hrabiego była hodowla jeleni. Nad główną bramą pałacu znajduje się herb Hochbergów.

 herb Hochbergów.
Herb Hochbergów.

Po II wojnie w pałacu mieści się Technikum Leśne. Po pałacowym parku zachowało się kilka wspaniałych okazów drzew.

ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”.

Ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”

Bezpośrednio przy pałacu znajdziemy wejście na dobrze oznakowaną ścieżkę edukacyjną „Morena Czarnkowska”. Trasa ma długość około 6 kilometrów i prowadzi przez malownicze tereny. Ostre podejścia, schody, marsz po grzbiecie moreny, doliny małych strumieni. Tu nikt nie będzie się nudził.

ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”.
Wejście na ścieżkę znajduje się w pobliżu pałacu
ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”.
SZWAJCARIA CZARNKOWSKA I ZAMEK W GORAJU
ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”.
ścieżka edukacyjna „Morena Czarnkowska”.
SZWAJCARIA CZARNKOWSKA I ZAMEK W GORAJU
morena czarnkowska
To idealna trasa do wędrówki z dziećmi

Czernidlak kołpakowaty

Sezon na grzyby w pełni, ale byliśmy tak zajęci podziwianiem widoków, że do naszego koszyka wpadło tylko kilka sów i to tylko dlatego, że rosły na środku drogi. Oprócz tego na fotkach upolowaliśmy rodzinę czernidlaków kołpakowatych. To grzyb jadalny, ale my jakoś nie możemy się zebrać na odwagę i spróbować.

czernidlak kołpakowaty

Za to długą przerwę mieliśmy na skraju doliny Noteci. Przy drodze znaleźliśmy mnóstwo krzaków z jeżynami. Jesień to wspaniała pora roku.

jeżyny

Nieczynna linia kolejowa

Przez Szwajcarię Czarnkowską prowadzi stara linia kolejowa. Brak na niej regularnych połączeń osobowych, ale podobno kursują po niej składy towarowe. Znaleźliśmy też malowniczy tunel. Prawie jak w prawdziwych górach.

szwajcaria czarnkowska