Góra Grabarka – święta góra prawosławia – najbardziej magiczne miejsce na Podlasiu
Góra Grabarka przyciąga tysiące prawosławnych turystów. Niektórzy na szczyt niewielkiego wzniesienia wchodzą na kolanach. Wielu pielgrzymów idzie z własnym drewnianym krzyżem, który potem dostawiają do lasu krzyży na szczycie. To tworzy magiczny klimat przepełniony religijnością i duchowością. Góra Grabarka stała się również atrakcją turystyczną Podlasia. Wiele osób chce zobaczyć to miejsce. Ta popularność Grabarki nas nie dziwi, ale podczas zwiedzania pamiętajcie, że jest to przede wszystkim miejsce kultu religijnego. Przestrzegajcie panujących tu zasad reguł.
Spis treści
- Gdzie znajduje się Góra Grabarka (dojazd, parking)
- Zwiedzanie i zasady panujące na terenie sanktuarium
- Dwie wersji historii powstania kultu na Górze Grabarka
- Jest też legenda
- Cerkiew p.w. Przemienienia Pańskiego
- Krzyże wotywne – las krzyży
- Cudowne źródełko
- Pozostałe miejsce w okolicy warte zobaczenia
- Internetowy przewodnik po Polsce
Gdzie znajduje się Góra Grabarka (dojazd, parking)
Góra Grabarka znajduje się we wsi o tej samej nazwie i jest położona w odległości 12 km od Siemiatycz, blisko granicy z Białorusią. Z głębi kraju najwygodniej dojechać autostradą A2, a potem drogą krajową nr 19. Ostatni odcinek pojedziecie po drogach powiatowych. Dla podróżujących samochodem mamy dobrą wiadomość. Przed głównym wejściem na teren sanktuarium znajduje się duży darmowy parking. Osoby korzystające z komunikacji publicznej dojadą pociągiem do stacji Sycze, a potem czeka je półgodzinny spacer.
Zwiedzanie i zasady panujące na terenie sanktuarium
- Na teren Świętej Góry Grabarki wejdziemy od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00-17.00, w soboty 11.00-17.00, w niedziele i święta 13.00-17.00. Wstęp jest bezpłatny.
- W określonych powyżej godzinach zwiedzania można wejść do wnętrza cerkwi Przemienienia Pańskiego. Pozostałe cerkwie nie są dostępne dla zwiedzających.
- Podane godziny zwiedzania są tylko orientacyjne. Jeśli w określonym czasie będzie trwało jeszcze nabożeństwo, należy cierpliwie poczekać na jego zakończenie.
- Wchodząc do świątyni, trzeba zadbać o odpowiedni strój (długie spodnie i spódnice, przykryte ramiona). Osoby w krótkich spodenkach i z odkrytymi ramionami nie są wpuszczane do środka.
- Można pozostać w cerkwi na czas nabożeństwa. Należy wówczas uszanować obowiązujące zasady i nie zwracać na siebie uwagi.
- Na terenie Sanktuarium należy zachować ciszę.
- Na Świętą Górę nie wolno wprowadzać zwierząt.
Dwie wersji historii powstania kultu na Górze Grabarka
Pierwsza wersja początki sanktuarium wiąże z kultem cudownej ikony Chrystusa Zbawiciela, której oddawano szczególną cześć już w XIII wieku w cerkwi w pobliskim Mielniku. Według miejscowej tradycji w czasie najazdów tatarskich opiekujący się ikoną mnisi mieli ukrywać się wraz ze świętym obrazem w okolicznych lasach, a w końcu trafić na Górę Grabarkę. Wtedy też zaczęto obchodzić święto Przemienienia Pańskiego w dniu 19 sierpnia.
Druga wersja o początkach kultu na Grabarce mówi o epidemii cholery w roku 1710. Spanikowani mieszkańcy opuszczali Siemiatycze i ukrywali się w okolicznych lasach. To dla nich miała na Górze Grabarka powstać kaplica. Poświadcza to dokument z 1 lipca 1717, w którym biskup zgodził się na odprawianie nabożeństw w kaplicy na Świętej Górze.
Jest też legenda
Według legendy nieznany z nazwiska mieszkaniec Siemiatycz dostąpił podczas epidemii cholery objawienia, w czasie którego usłyszał, że jedyną drogą ratunku jest udanie się na górę Grabarkę z drewnianym krzyżem. Opowiedział swój sen duchownemu, który uznał ten sen za objawienie Boże i zaprowadził ludność miasta na wzgórze. Tam pielgrzymi napili się wody ze strumienia. Wtedy stał się cud i nikt więcej już nie zachorował. Mieszkańcy w podzięce za uratowanie życia zbudowali na górze kaplicę.
Cerkiew p.w. Przemienienia Pańskiego
To główna cerkiew na Górze Grabarce. To w tym miejscu miała stać zbudowana przez mieszkańców w czasie epidemii kapliczka. Źródła historyczne potwierdzają, że w roku 1789 stała tu cerkiew, która przeszła gruntowną przebudowę w roku 1884. Warto wspomnieć, że a w latach 60. XX w. nad polichromią pracował tutaj Jerzy Nowosielski. W roku 1990 w wyniku podpalenia cerkiew została doszczętnie zniszczona. Ocalał jedynie ewangeliarz oraz dwie ikony. Od razu przystąpiono do budowy nowej cerkwi, która wyglądem nawiązuje do świątyni sprzed pożaru. Jest jednak murowana i tylko obłożona drewnem, co sprawia, że wiele osób mówi o cerkwi drewnianej.
Krzyże wotywne – las krzyży
Na wzgórzu z trzech stron cerkwi powstał las złożony z krzyży przyniesionych przez pielgrzymów przybywających na obchody święta Przemienienia Pańskiego. Ten zwyczaj kultywowany jest od lat. Podobno stoi tu już ponad 10 tys. krzyży. Dominują drewniane krzyże prawosławne, ale wypatrzymy też specyficzne krzyże staroobrzędowców. Najstarsze krzyże pochodzą z połowy XIX wieku. Oprócz drewnianych są też kamienne, betonowe, żeliwne. Często mają wyryte albo malowane imiona lub nazwiska pielgrzymów. Wiele krzyży przewiązanych jest kolorowymi wstążkami bądź obrzędowymi ręcznikami, a niekiedy plecionymi wiankami. Podziwianie lasy krzyży to fascynująca podróż w czasie. W tym miejscu podniosły i religijny klimat udziela się większości turystów.
Cudowne źródełko
U podnóża Góry Grabarki znajduje się źródło, które ma być samym, z którego pili uciekający przed zarazą mieszkańcy Siemiatycz. W roku 1910 zbudowano zadaszenie, a dzisiaj zaczerpnięty cudownej wody ze studni otoczonej kapliczką.
Pozostałe miejsce w okolicy warte zobaczenia
- Supraśl – co warto zobaczyć – najważniejsze zabytki i atrakcje
- Kraina Otwartych Okiennic – klimatyczne i kolorowe Podlasie, które zachwyci każdego turystę
- Dubicze Cerkiewne – błękitny cmentarz – mamy w Polsce swój kolorowy cmentarz
- Kasztelik – Korona Podlasia to obiekt wyjątkowy
Internetowy przewodnik po Polsce
Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.