Stara Kopalnia w Wałbrzychu – dawna kopalnia węgla przekształcona w muzeum i centrum nauki i kultury

Stara Kopalnia w Wałbrzychu to fantastyczne muzeum urządzone w nieczynnej Kopalni Węgla Kamiennego Julia. Placówka muzealna działa od roku 2014 i została wpisana na listę Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego – ERIH. Zwiedzając ten obiekt, byliśmy pod olbrzymim wrażeniem, trasa turystyczna prowadzi przez historyczne pomieszczenia naziemne zapewniające pracę kopalni, ale schodzimy również pod ziemię. Wielki plus dla pana przewodnika, dawnego górnika, który z pasją opowiada o pracy górników.

Spis treści

• Dojazd i parking – Stara Kopalnia w Wałbrzychu
• Godziny otwarcia i ceny biletów
• Krótki opis zwiedzania
• Historia Kopalni Węgla Kamiennego Julia – Stara Kopalnia w Wałbrzychu
• Lisia Sztolnia – węgiel transportowany podwodnym kanałem
• Pokoje gościnne w Starej Kopalni
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Dojazd i parking – Stara Kopalnia w Wałbrzychu

Stara Kopalnia w Wałbrzychu znajduje się przy ulicy Piotra Wysockiego 29 w dzielnicy Biały Kamień, Z centrum miasta odległość wynosi niecałe 3 km. Na terenie muzeum znajduje się darmowy parking – współrzędne parkingu – 50.772430, 16.262285.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Dużo przydatnych informacji znajdziecie na oficjalnej stronie Starej Kopalni w Wałbrzychu. Godziny otwarcia: codziennie w godzinach 10.00-18.00. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem o każdej pełnej godzinie. Ostatnie wejście jest o godzinie 16.00. Ceny biletów: 45 zł bilet normalny, 35 zł ulgowy, bilet rodzinny (2+2) 125 zł, dzieci do 5 lat wchodzą za darmo.

Krótki opis zwiedzania

Przewodnik z grupą umawia się w budynku z kasami biletowymi. Stąd ruszamy na zwiedzanie. Przechodzimy przez kolejne pomieszczenia związane z pracą górników. Poznajemy historię wydobycia węgla w Wałbrzychu i historię kopalni Julia, w której jesteśmy. Jednak największe wrażenie robią ciekawostki opowiadane przez przewodnika. I tu wielki plus za pomysł zatrudnienia w roli przewodnika długoletniego górnika kopalni w Wałbrzychu. Pan Bogdan jest wielkim gadułą, ale posiada niesamowitą wiedzę o tym miejscu.

Nie było pytania, na które nie potrafiłby odpowiedzieć. Były żarty, ale również bardzo poważne historie, a czasem smutne wspomnienia. Z przewodnikiem przechodzimy przez hale z historycznymi urządzeniami, wchodzimy na wieżę widokową i do podziemi. Odcinek ten jest krótki, ale w tym przypadku nie chodzi o długi spacer. Mamy poznać różne rodzaje zabezpieczeń, obudowy chodników, sprzętu i urządzeń, które pod ziemią wykorzystali górnicy. Nawet chwytamy za klasyczną sercówkę i szufluje węgiel do wagoników.

Historia Kopalni Węgla Kamiennego Julia – Stara Kopalnia w Wałbrzychu

W 1770 r. w Wyższym Urzędzie Górniczym w Złotym Stoku zarejestrowano kopalnię węgla pod nazwą „Fuchs”, która powstała z połączenia licznych niewielkich zakładów wydobywczych rozrzuconych na terenie zwanym Biały Kamień. W roku 1865 opracowano projekt nowoczesnej kopalni głębinowej. Dwa lata później powstaje szyb Julius, czyli dzisiejszy szyb Julia, a następnie drugi szyb Ida, dzisiejsza Sobótka. Urządzeniem wyciągowym była dwupiętrowa winda (tzw. „klatka”), która mieściła po dwa wozy na piętrze. Udźwig podczas wydobycia urobku sięgał 3 ton.

Po zakończeniu II wojny światowej kopalnię Fuchs przejmuje państwo polskie. Zmienia się nazwa kopalni na Julia, choć na krótko zmieniono nazwę na „Biały Kamień” i „Thorez” – na cześć francuskiego komunisty Maurice’a Thoreza. Kopalnia po roku 1989 podobno stawała się nierentowna i wkrótce postawiono ją w stan likwidacji. Ostatni wózek z węglem wyjechał na powierzchnię 20 września w roku 1996, a 17 września 1998 r. zakończono likwidację wyrobisk podziemnych.

Lisia Sztolnia – węgiel transportowany podwodnym kanałem

Jednym z najciekawszych obiektów należących do Muzeum jest sztolnia zwana „Lisią”. Jej niezwykłość polega na tym, że była ona wypełniona wodą do wysokości 1 m, a węgiel transportowano na łodziach. Warto wspomnieć, że była to pierwsza tego typu w Europie kopalnia. W XVIII wieku było to dużym osiągnięciem technicznym. Schemat działania Lisiej Sztolni zobaczyliśmy na specjalnej makiecie w muzeum. W końcowym momencie długość podziemnego kanału dla łodzi wynosiła 2,1 km. Pokonanie tego odcinka łodzią trwało 3 godziny. Lisia Sztolnia nawet w okresie wydobycia węgla była udostępniana dla specjalnych turystów.

Łodzią pod ziemią pływali: Fryderyk Wilhelm III z żoną Fryderyką Luizą, ambasador Stanów Zjednoczonych w Berlinie John Quincy Adams – późniejszy prezydent, małżonka cara Mikołaja I – Aleksandra Fiodorowna, a także księżna Izabela Czartoryska, która opisała wygląd sztolni oraz sposób jej zwiedzania w pamiętnikach Dyliżansem po Dolnym Śląsku. Kiedy kopalnia została, zamieniona na muzeum trwały prace nad przywróceniem ruchu turystycznego w Lisiej Sztolni. Przygotowano nawet odcinek o długości 1,3 km, ale z powodu trudnych warunków geologicznych i osuwaniu się korytarzy na dolnych pokładach projekt musiał zostać wstrzymany.

Pokoje gościnne w Starej Kopalni

W historycznym budynku Sztygarówki działa obecnie hostel. Można zarezerwować nocleg. Ten pomysł bardzo nam się spodobał. Wracaliśmy z wycieczki po szlakach górskich na południu i do Wałbrzycha dotarliśmy późno w nocy. Nocleg w pokojach gościnnych był świetnym pomysłem. Rano zaraz po śniadaniu poszliśmy na zwiedzanie Starej Kopalni. Do wyboru są jedno i dwuosobowe pokoje z własną łazienką, telewizorem i dostępem do WiFi. Jeden z pokoi dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Nazistowskie mauzoleum w Wałbrzychu (Schlesier Ehrenmal)
• Zamek Cisy i szlaki w Książańskim Parku Krajobrazowym
• Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
• Szpital w Mokrzeszowie – opuszczony budynek przyciąga turystów
• Muchołapka w muzeum w Ludwikowicach Kłodzkich
• Podziemia Zamku Książ
• Willa księżnej Daisy – jeden z najważniejszych zabytków w Wałbrzychu

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To ponad 400 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.