Twierdza Königstein – prawdziwa perełka wśród zabytków architektury militarnej

Twierdza Königstein leży w Górach Połabskich, nazywanych Saksonią Szwajcarską na terenie Niemiec. Nazwę wymyślili malarze epoki romantyzmu zafascynowani niesamowitym krajobrazem, który przypominał im rodzinną Szwajcarię. Twierdza Königstein położona jest na widowiskowej skale. Pionowe zbocza podwyższono wysokimi murami. Powstała twierdza, której żadne wojska nawet nie próbowały zdobyć. Kiedy staniecie na murach i spojrzycie w dół, sami się przekonacie, dlaczego zabrakło odważnych. Na w miarę płaskim szczycie znajduje się ponad 50 budynków z różnych okresów historycznych (gotyk, renesans, barok i budynki forteczne z XIX wieku). W sumie Twierdza Königstein to wycieczka na jeden dzień. Fani historii i militariów będą zachwyceni, ale również pozostali turyści nie będą narzekać. Widok z murów na okolicę i rzekę Łabę jest cudowny. Już choćby dla nich warto tu przyjechać.

Spis treści

• Gdzie znajduje się Twierdza Königstein i jak dojechać
• Parking pod Twierdzą Königstein
• Godziny otwarcia i ceny biletów
• Zasady zwiedzania
• Zwiedzanie Twierdzy Königstein
• Mury obronne i punkty widokowe
• Komin Bratzky’ego i wielkie zdobycie twierdzy
• Stara Zbrojownia 
• Kościół Garnizonowy św. Jerzego 
• Zamek Magdaleny i trzy wielkie beczki na wino
• Więzienie w Twierdzy Königstein
• Ucieczka generała Henriego Giraud 
• Brama Ravelin
• Zamek Jerzego (Georgenburg)
• Zamek Fryderyka 
• Wieża Głodowa
• Dom nad bramą
• Wystawa malarstwa
• Schlösserlandkarte i aplikacja mobilna
• Inne ciekawe miejsca w okolicy

Gdzie znajduje się Twierdza Königstein i jak dojechać

Twierdza znajduje się w Górach Połabskich w odległości 117 km od Zgorzelca, 82 km od Bogatyni i 38 km od Drezna. Dojazd od polskiej granicy zdecydowanie najdogodniejszy jest ze Zgorzelca. Pojedziecie szybką i wygodną autostradą A4. Jadąc od strony Bogatyni, czekają na was wąskie i kręte górskie drogi.Dobrze wygląda również sytuacja z komunikacją publiczną. Z pobliskiej miejscowości Prima do Königstein kursuje autobus nr 246. Ciekawym rozwiązaniem jest rejs statkiem Linii Sächsische Dampfschifffahrt po Łabie z Drezna lub Bad Schandau.

Kup bilet na rejs statkiem parowym z Drezna do Königstein. Odkryj okolice Drezna z wody podczas rejsu parowcem kołowym. Zobacz 4 słynne zamki nad Łabą + dziwaczne formacje skalne podczas rejsu przez pasmo górskie Saskiej Szwajcarii

Parking pod Twierdzą Königstein

Polecamy piętrowy parking położony blisko wzgórza z twierdzą. Do kas biletowych czeka was krótki spacer drogą prowadzącą lekko pod górę (odległość 650 m). Parking czynny jest przez całą dobę. Opłaty za auto osobowe wynoszą: 2 euro za 1 godzinę, 8 euro za 4 godziny i 13 euro za cały dzień. Opłaty dokonujemy w parkomacie.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Godziny otwarcia: w sezonie wiosna, lato, jesień (29.03 – 31.10) w godzinach 09.00-18.00. Zimą (01.11-31.03) w godzinach 09.00-17.00) Ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem. Ceny biletów: bilet normalny 15 euro, bilet rodzinny duży (2 osoby dorosłe i 4 dzieci) – 38 euro, bilet rodzinny mały (1 osoba dorosła i 2 dzieci) – 23 euro.

Zasady zwiedzania

• W twierdzy nie ma jednego gotowego szlaku, który poprowadzi nas przez wszystkie atrakcje, kolejność zwiedzania dowolna, sami decydujemy, co zobaczymy,
• obiekt w większości przygotowany jest do zwiedzania przez osoby poruszające się wózku inwalidzkim, ścieżki, które są nieodpowiednie dla wózków inwalidzkich, są dodatkowo oznakowane,
• w wielu miejscach dostępny jest dotykowy model dla osób z upośledzeniem wzroku z objaśnieniami w alfabecie Braille’a, 
• wolno wchodzić z psami, ale zabronione jest wchodzenie na wystawy z psem (zakaz wejścia dotyczy wszystkich budynków), psy muszą być na smyczy, 
• obowiązuje zakaz lotów dronami na terenie całej twierdzy,
• bezpłatne Wi-Fi jest dostępne na placu defilad,
• toalety znajdzie w starych koszarach,
• na terenie twierdzy znajduje się restauracja i kilka punktów gastronomicznych.

Zwiedzanie Twierdzy Königstein

Kasy biletowe znajdują się u podnóża skały i murów. Po nabyciu biletów mamy dwie możliwości: na górę wjedziemy windą zewnętrzną albo pójdziemy pieszo drogą prowadzącą mocno pod górę przez bramę główną. Oczywiście bardzo polecamy wersję drugą. W ten sposób przyjrzymy się murom obronnym z zewnątrz i przejdziemy przez dwie bardzo widowiskowe bramy. Po całej twierdzy, poszczególnych budynkach i wystawach poruszamy się w dowolnej kolejności. Sami musimy zaplanować swoją wycieczkę. Dlatego bardzo przydatna będzie mapa twierdzy. Warto też skorzystać z audioprzewodnika.

Mury obronne i punkty widokowe

Lubimy włóczyć się po bunkrach i fortach. Często są to obiekty opuszczone. Zwiedzanie twierdzy zamienionej na wspaniałe muzeum to jest super sprawa, ale musimy przyznać, że zabytkowe obiekty i wystawy zdecydowanie przegrały z widokami, jakie oferuje spacer wzdłuż murów obronnych. Od tego zaczęliśmy zwiedzanie. Pod nami wielka przepaść, a przed nami wielka przestrzeń z cudownym błękitnym niebem, zakolem Łaby, miasteczkami w dole i uroczym wzgórzem Lilienstein. Mijamy kolejne wieże obserwacyjne, stanowiska ogniowe, podziwiamy wysokie mury, które między niektórymi skałami tworzą widowiskowe łuki zbudowane z kamienia i cegły.

Komin Bratzky’ego i wielkie zdobycie twierdzy

Twierdza Königstein uważana była niegdyś za nie do zdobycia. Nikt nigdy nie podjął się nawet próby zdobycia tej fortecy. Mówimy oczywiście o wojsku, ale dokonał tego pewien odważny człowiek – kominiarz Sebastian Bratzky. W marcu 1848 roku wspiął się przypominającą komin szczeliną, utworzoną pomiędzy dwoma skałami. Za ten śmiały czyn komendant twierdzy ukarał Abratzky’ego trzema dniami aresztu na twierdzy. Po odbyciu kary Abratzky opisał swoją przygodę w książce, ze sprzedaży, której mógł się przez jakiś czas utrzymać. Zmarł w biedzie w 1897 roku. Jego grób znajduje się na Johannisfriedhof w Dreźnie.

Stara Zbrojownia 

Wystawa przybliża historię Starej Zbrojowni i artylerii twierdzy od końca XVI do początku XIX wieku. Skupia się na historii i technologii artylerii oraz zasadach obrony bliskiej i dalekiej górzystej twierdzy. Tu przechowywane są interesujące militarne zabytki: działa i moździerze, wózki bombowe i piramidy kulowe, broń palna i akcesoria. Sam budynek jest wart uwagi. To renesansowa budowla z zewnętrznymi portalami w stylu rustykalnym i trzema masywnymi kolumnami toskańskimi wewnątrz powstała w 1594 roku w ramach rozbudowy Königstein w twierdzę.

Kościół Garnizonowy św. Jerzego

Najstarszy kościół garnizonowy w Saksonii zawdzięcza swoją nazwę patronowi, pogromcy smoków św. Jerzemu. W swojej 800-letniej historii był romańską kaplicą zamkową, kościołem klasztornym, kościołem garnizonowym, salą kinową, salą gimnastyczną i magazynem materiałów budowlanych.

Zamek Magdaleny i trzy wielkie beczki na wino

Na przestrzeni wieków zmieniały się nazwy tego budynku – Brauhaus, Proviant-Hauß, Magdalenenburg, Kellerey, Vorrathshaus, ale wszytko kręci wokół piwnicy z winami. Tu usłyszymy historię trzech gigantycznych beczek na wino, które zostały zbudowane w latach 1623-1725, ale każda z nich przetrwała zaledwie kilka dekad. Wspomnimy tylko o największej, której budowę zlecił w 1723 roku król Polski August Mocny. W 1725 roku napełniono ją 238 600 litrami wina. Ta beczka również uległa zniszczeniu po około 50 latach i zainstalowano mniejszą beczkę. Po licznych dalszych naprawach gigantyczna beczka musiała zostać rozebrana w 1819 roku. Dwa rzeźbione elementy dekoracyjne (liście winorośli) są dziś jedynymi pozostałościami. Można je znaleźć na wystawie „In Lapide Regis”.

Więzienie w Twierdzy Königstein

Podobnie jak wiele innych twierdz w Europie, twierdza Königstein służyła również jako więzienie państwowe. Dodatkowo znajdowały się tutaj także specjalne więzienia dla więźniów skazanych na ciężkie prace przymusowe, więźniów wojskowych oraz jeńców wojennych.  Nowa wystawa „Uwięzieni na Königstein” prezentuje historię więziennictwa oraz losy uwięzionych na twierdzy w latach 1588 – 1922.  Do najsłynniejszych osadzonych w więzieniu państwowym należeli Johann Friedrich Böttger – wynalazca europejskiej porcelany oraz socjaldemokrata August Bebel

Ucieczka generała Henriego Giraud

Zasłużony francuski generał Henri Giraud był więziony w Twierdzy Königstein od maja 1940 w oflagu IV B. We wrześniu w roku 1940 zaczął przygotowywać ucieczkę. Zorganizował cywilne ubranie, niemieckie pieniądze oraz aktualny rozkład jazdy pociągów. Przy wsparciu dwóch wtajemniczonych pomocników uplótł ze sznurków z paczek pocztowych i linę, którą wzmocnił dodatkowo kablami telefonicznymi. Po tej linie wydostał się przez otwór strzelniczy na sam dół fortyfikacji. Potem pieszo dotarł Bad Schandau. Z fałszywymi dokumentami dotarł pociągiem do neutralnej Szwajcarii

Brama Ravelin

Powstała w pierwszej połowie XVIII wieku i broniła główne wejście do twierdzy. Wtedy też powstał most zwodzony nad sztuczną fosą, a w zasadzie rowem.

Zamek Jerzego (Georgenburg)

To jeden z najstarszych budynków w Königstein. W średniowieczu był to czeski zamek graniczny, w którym przez pewien czas przebywał również cesarz Karol IV, ale w XV wieku przeszedł w ręce margrabiów miśnieńskich, a tym samym na stałe do Saksonii. Kiedy elektor Chrystian I rozbudował Königstein w twierdzę państwową, stary zamek został włączony do tego kompleksu. Od tego czasu budynek przeszedł kilka konwersji i zastosowań: od reprezentacyjnego budynku renesansu elektorskiego, przez więzienie państwowe, po budynek mieszkalny i administracyjny

Zamek Fryderyka

To właśnie tutaj książę Krystian I w roku 1589 rozpoczął budowę Twierdzy Königstein. Historia zaczęła się od  ośmiokątnego pawilonu, zwanego Pałacykiem Krystiana. Górne piętro budowli służyło uroczystościom dworskim. Armaty na parterze czyniły z pawilonu równocześnie wieżę obserwacyjną i obronną. W latach 1729 do 1731 nastąpiła przebudowa budynku w stylu barokowym. Powstały wówczas reprezentacyjne schody, wznoszące się symetrycznie z dwóch stron. Na parterze znajdowała się kuchnia, a nad nią sala lustrzana. Obydwa piętra połączone były ruchomym stołem. Obecnie, odrestaurowana sala Bankietowa jest używana przez Urząd  Stanu Cywilnego i można w niej wziąć ślub.

Wieża Głodowa

Nie udało się wyjaśnić, skąd wzięła się nazwa, ani ustalić, jaką funkcję pełniła ta  widowiskowa wieżyczka zawieszona nad przepaścią poza murami obronnymi. Przypuszcza się, że była to wieża obserwacyjna lub rodzaj klatki schodowej. Ta tajemnicza konstrukcja istniała już za czasów zamku, czyli przed rokiem 1598. Nazwa „wieża głodowa” może mieć związek, z tym że okresowo wieża pełniła funkcję więziennej celi.

Dom nad Bramą

Budynek, o dwukrotnie załamującej się fasadzie, tworzy razem z zamkiem Jerzego i wałem obronnym najbardziej charakterystyczny zespół architektoniczny zachodniej strony twierdzy. Budowla powstała pod koniec XVI wieku nad naturalną szczeliną skalną. Jedyna droga wiodąca na teren twierdzy prowadzi pod tym domem i nosi nazwę „ciemna rampa“, Na samym końcu drogi podziwiamy potężną wyciągarkę do wozów, którą obsługiwało dwóch żołnierzy.

Wystawa malarstwa

Königstein, Miśnia i wielokrotnie pojawiające się Drezno. Obrazy prezentowane na wystawie czasowej pokazują Saksonię z XIX i początku XX wieku. Pamiętajmy, że to właśnie malarzom Szwajcarska Saksonia zawdzięcza nazwę.

Schlösserlandkarte i aplikacja mobilna

Twierdzę Königstein zwiedzaliśmy na zaproszenie organizacji turystycznej Schlösserland Sachsen. Przy okazji testowaliśmy specjalną aplikację i kartę. Oba te programy są bardzo dużym ułatwieniem dla turystów. Karta pozwala na zwiedzanie najpiękniejszych pałaców zamków, ogrodów bez żadnych ograniczeń. Przez cały rok masz darmowy i nielimitowany wielokrotny wstęp do obiektów objętych programem, Jeśli zamierzasz zwiedzić kilka obiektów, zakup karty szybko się zwróci, Tym bardziej że do każdej karty dodatkowo za darmo wchodzi dziecko do 16 roku życia.

To świetna propozycja  dla miłośników zamków i pałaców. Z  Schlösserlandkarte zgłaszasz się w poszczególnych obiektach w kasie i odbierasz darmowy bilet. Prosto, wygodnie i oszczędnie. Podobnie jest z kartą cyfrową. Wystarczy zainstalować apkę Schlösserland erleben i zamówić kartę cyfrową. Dodatkowo dostajemy dostęp do interaktywnej mapy i przewodnika. To bardzo duże ułatwienie podczas zwiedzania. Zwiedzając i przygotowując wizyty na kolejnych zamkach, korzystaliśmy często z aplikacji. Wszystkie informacje w jednym miejscu – to duże ułatwienie. Więcej informacji na temat aplikacji znajdziecie na oficjalnej stronie.

Inne ciekawe miejsca w okolicy

• Zamek Kriebstein – zwiedzamy jeden z najładniejszych średniowiecznych zamków w niemieckiej Saksonii
• Kuhstall – brama skalna w Szwajcarii Saksońskiej
• Diabelski Most (Rakotzbrücke)- super atrakcja tuż przy polskiej granicy
• Most Bastei – największa atrakcja Saksonii Szwajcarskiej
• Oybin – ruiny zamku i klasztoru na widowiskowej skale