Zamek w Barcianach – trochę zapomniany zamek krzyżacki na Mazurach

Zamek w Barcianach to potężna krzyżacka twierdza z XIV wieku. Masywna bryła pozbawiona jest wież, jedynie w narożniku północno-wschodnim dobudowano okrągłą basztę. To trochę inny styl od tego, do którego przyzwyczaili nas Krzyżacy. Zamek nie odegrał żadnej poważnej roli militarnej. W ostatnich latach stał opuszczony i był wystawiony na sprzedaż. Zamek w Barcianach został trochę zapomniany, ale może dlatego warto go obejrzeć.
Spis treści
- Zamek w Barcianach – położenie i dojazd
- Czy zamek można zwiedzać
- Początki zamku – okres panowania Zakonu Krzyżackiego
- Losy zamku po sekularyzacji zakonu krzyżackiego
- Legendy i makabryczne praktyki
- Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
- Internetowy przewodnik po Polsce

Zamek w Barcianach – położenie i dojazd
Barciany (niem. Barten, Barthen) to wieś w województwie warmińsko-mazurskim w powiecie kętrzyńskim. Kiedyś było to miasto. Barciany uzyskały lokację miejską w roku 1628, ale w roku 1945 administracyjnie zdegradowane zostały do poziomu wsi. Stąd do granicy rosyjskiej w linii prostej jest zaledwie 13 km. Z Kętrzyna dojedziemy drogą wojewódzką nr 591 (odległość 18 km), z Olsztyna połowę drogi pokonany drogą ekspresową S 16, drugą połowę DW nr 591. Choć Zamek w Barcianach jest duży, to wcale nie tak łatwo go wypatrzeć z daleka, dlatego dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją – Zamek w Barcianach.

Czy zamek można zwiedzać
Niestety Zamek w Barcianach nie jest udostępniony do zwiedzania. Znajduje się w rękach prywatnych i w ostatnich latach był wystawiony na sprzedaż. Mimo to zachęcamy do obejrzenia zamku, chociaż z zewnątrz. To potężna twierdza krzyżacka jest warta małego spaceru ścieżkami wokół zamku. Dodatkowo każdego roku w sierpniu odbywa się inscenizacja średniowiecznej bitwy o strażnicę, która miała miejsce w roku 1310. W akcji zobaczymy kilka bractw rycerskich.

Początki zamku – okres panowania Zakonu Krzyżackiego
W miejscu dzisiejszego Zamku w Barcianach znajdował się najpierw drewniano – ziemny gród staropruskiego plemienia Bartów. Krzyżacy zdobyli go w roku 1240 i postawili swoją strażnicę, która została zniszczona podczas najazdów plemion pruskich. Budowę zamku rozpoczęto około 1377 roku od czworobocznych murów z wysuniętymi alkierzami i basztami. W XIV wieku powstało wschodnie skrzydło zamku z kaplicą. Proces budowy rozłożono na trzy etapy. Tak zaplanował Winrich von Kniprode – wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego. Ostatni etap zakończył się dopiero w XVI wieku. W tym czasie zmieniła się sytuacja polityczna. Zamek miał bronić przed najazdami Litwinów i stanowić schronienie dla nowego komtura. Ostatecznie w zamku ulokowano prokuratorię, która funkcjonowała do 1525 roku (do końca istnienia państwa krzyżackiego).

Losy zamku po sekularyzacji zakonu krzyżackiego
Po sekularyzacji zakonu zamek stał się siedzibą zarządcy miejscowych dóbr ziemskich. Zmieniło się przeznaczenie całego obiektu. W roku 1580 do zachodniego muru kurtynowego budowniczy królewiecki Blausius Berwart dobudował spichrz. W XVIII w. przy południowej kurtynie postawiono parterowy budynek mieszkalny. Drewniany krużganek rozebrano i w jego miejsce powstała konstrukcja szachulcowa. Od XIX w. do 1945 r. zamek wraz z majątkiem ziemskim był dzierżawiony przez rodzinę Pachino. Po II wojnie światowej Zamek w Barcianach był siedzibą państwowego gospodarstwa rolnego. Od roku 2000 zamek znajduje się w rękach prywatnych. Niby trwają prace restauratorsko-konserwatorskie, a jednocześnie cały obiekt jest wystawiony na sprzedaż, za jedyne 12 milionów złotych można zostać właścicielem średniowiecznego zamku o powierzchni 12835 metrów kwadratowych.

Legendy i makabryczne praktyki
O Zamku w Barcianach nie usłyszymy żadnej długiej i pasjonującej legendy. Oczywiście mówi się o podziemnym tunelu łączącym zamek z kościołem, ale to już klasyk. Do roku 1945 podobno przed zamkiem stał kamienny posąg nazywany „Baba” – to na cześć wodza Barto, który zamienił się w kamień na wieść o klęsce. Warto jeszcze wspomnieć, że historycy twierdzą, że na zamku znajduje się cela dla więźniów skazanych na śmierć przez zagłodzenie. Warto też wspomnieć o studni z ostro zakończonymi kołkami wbitymi w dno. Chyba domyślacie się, w jakim makabrycznym celu je wykorzystywano.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
- Mamerki- opuszczone bunkry ukryte w lesie
- Śluza Leśniewo Górne i Piaski na Kanale Mazurskim
- Reszel najpiękniejsze miasto Warmii
- Święta Lipka – Sanktuarium Maryjne, które zachwyca turystów i przyciąga pielgrzymów z całej Polski
- Pałac w Drogoszach – monumentalna budowla rodu von Dönhoff
- Mniej znane zamki krzyżackie w Polsce
- Zamek w Bezławkach przebudowany na kościół – dawana krzyżacka strażnica

Internetowy przewodnik po Polsce
Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To ponad 400 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.