Dolský mlýn – odkrywamy tajemnicze ruiny w Czeskiej Szwajcarii

Dolský mlýn to zabytkowe ruiny ukryte w malowniczej dolinie rzeki Kamenice na terenie Parku Narodowego Czeska Szwajcaria. Do celu prowadzą dwa szlaki, ale zdecydowanie polecamy ten z miejscowości Vysoká Lípa. Wędrujemy przez widowiskowy kanion, którego strome skalne ściany pokryte są mchem i porostami. Tu panuje klimat, jak w bajce. Teraz już rozumiemy, dlaczego to zapomniane miejsce na odludziu stało się scenerią, gdzie kręcono dwa znane czeskie filmy. W jednej z bajek ruiny młyna udawały bajkowe piekło, do którego trafiła księżniczka.

Spis treści

• Informacje praktyczne
• Mapa naszego szlaku do Dolský mlýn 
• Gdzie zaparkować w drodze na Dolský mlýn
• Zabytkowy cmentarz
• Malowniczy wąwóz w drodze na Dolský mlýn
• Trochę historii
• Popularna restauracja, szlaki piesze i wycieczki w łodziach
• Filmowa kariera
• Inne atrakcje w okolicy

Informacje praktyczne

• Najstarsza część ruin pochodzi z XVI wieku,
• Dolský mlýn młyn znajduje się na terenie Parku Narodowego Czeska Szwajcaria,
• wstęp jest bezpłatny,
• do celu można dojść szlakiem żółtym z miejscowości Jetrichovice lub niebieskim z  wioski Vysoká Lípa (zdecydowanie polecamy ten szlak ze względu na malowniczy wąwóz, przez który będziemy wędrować), 
• w wiosce Vysoká Lípa znajduje się płatny parking (150 CZK za cały dzień)
• to idealny spacer dla rodzin z dziećmi, jeśli dzieci wędrują same, polecamy szlak niebieski, jeśli używacie wózka, to o wiele łatwiej będzie na szlaku żółtym,
• można wędrować z psem.

Mapa naszego szlaku do Dolský mlýn

Przygotowując wycieczkę do ruin, dowiedzieliśmy się, że szlak niebieski jest bardziej widowiskowy. Co prawda trudniejszy, ale przecież w tym naszym wędrowaniu chodzi o przyjemność z super widoków. To był strzał w dziesiątkę. To była jedna z bardziej klimatycznych ścieżek w Czeskiej Szwajcarii, po których zdarzyło nam się wędrować. Odległość z parkingu do ruin Dolský mlýn wynosi nieco ponad 1 km. To dość krótka wycieczka, a tereny wokół są piękne, więc przedłużyliśmy trasę do punktu widokowego.

Gdzie zaparkować w drodze na Dolský mlýn

Wieś Vysoká Lípa składa się z domów ulokowanych wzdłuż kilku asfaltowych dróg. Droga główna w tym miejscu robi ostry łuk. Do płatnego parkingu prowadzi wąska droga. Miejsce parkingowe jest ogrodzone i znajduje się utwardzonym placu. Za auto osobowe zapłaciliśmy 150 CZK za cały dzień postoju. Jak zwykle nie ma opcji wyboru krótszego czasu. Bilet kupujemy w parkomacie, który obsługuje tylko karty. Nie można płacić gotówką.

Zabytkowy cmentarz

Początkowo wędrujemy drogą dojazdową do kilku posesji. Po minięciu ostatnich zabudowań we wsi wchodzimy na polną drogę. Po chwili na małym wzgórzu po prawej stronie wypatrzyliśmy stary cmentarz. Zaintrygowani idziemy w jego kierunku. Na miejscu odnajdujemy kilka nagrobków z początku XX wieku. Niektóre są mocno zniszczone i z trudem odczytujemy daty. Zaintrygował nas nagrobek o nietypowym kształcie. W kamiennej płycie wyrzeźbiono dom. Z wyjątkową dbałością otworzono szczegóły. Przez okno wygląda gospodarz, w drzwiach stoi kobieta, a z drewnianej budy wygląda pies. Całość pokryta jest gęstym mchem. Nie odnajdujemy płyty nagrobnej. Nie wiemy, kogo i kiedy tu pochowano.

Malowniczy wąwóz w drodze na Dolský mlýn

Idziemy dalej. Za chwilę wchodzimy do lasu. Tym razem w drodze do celu nie musimy się wspinać. Ścieżka prowadzi ostro w dół. Po chwili pojawiają się schody i zagłębiamy się w bajkowy wąwóz z pionowymi skalnymi ścianami. Otacza nas intensywna zieleń. Promienie słoneczne z trudem docierają do podłoża. Panuje półmrok. Żartuje, że zaraz wypatrzymy trolla albo inną baśniową postać.

Trochę historii

Pierwsze wzmianki o młynie Dolskim pochodzą z roku 1515. Młyn obsługiwał rolników z kilku okolicznych wsi. Posiadał trzy koła młyńskie, z których jedno napędzało piłę w małym tartaku. W 1696 roku młyn kupił Jan Kryštof Pohl. W latach 1696- 1910  młyn był własnością  rodziny Pohl. Pierwotny budynek był  kilkakrotnie przebudowywany na przestrzeni lat. Wygląd barokowy otrzymał 1727 roku. W późniejszych latach rzeka była intensywnie wykorzystywana do spławiania drewna. Na ten czas należało zatrzymać koła młyńskie i wstrzymać pracę w młynie. Żeby zrekompensować młynarzowi straty, otrzymał on pozwolenie na produkcję piwa i mocniejszych trunków.

Popularna restauracja, szlaki piesze i wycieczki w łodziach

W XIX wieku w regionie intensywnie zaczyna się rozwijać turystyka. Malownicze ścieżki wokół młyna i rzeki przyciągają turystów. Restauracja staje się bardzo popularnym miejscem odpoczynku. Wkrótce udostępniono dla łodzi wąwóz Srbskokamenická, leżący między Dolskim Młynem a Srbską Kamenicą. Później przemianowano go na Ferdynand – na cześć następcy tronu Austro-Węgier Ferdynanda d’Este. To chyba najlepszy okres w turystycznej karierze atrakcji znanej jako Dolský mlýn. W okolicy krzyżuje się kilka szlaków turystycznych. Na początku XX wieku w dole rzeki powstaje niewielki mostek.  Jest to pierwsza żelbetowa budowla na terenie byłego Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Młyn po II wojnie światowej pozostaje niezamieszkany i z każdym rokiem popada w coraz większą ruinę.

Filmowa kariera

Od razu zwróciliśmy uwagę na niesamowity klimat panujący wokół ruin. Malownicze jest strome zejście w wąwozie do miejsca, gdzie spotykają rzeki  Kamenice i i Jetrichovice Bela. Zniszczone zabudowania też prezentują się fantastycznie. Dlatego nie zdziwiła nas informacja, że nakręcono tu kilka filmów. Wszystko zaczęło się od Dumnej księżniczki w roku 1952. Później młyn pojawił się w bardzo zniszczonej formie w wielu innych filmach, takich jak Piekło z księżniczką, Zaginiony książę, Narzeczona diabła i Prawdziwy rycerz. Ostatnio młyn pojawił się w serialu fantasy Koło czasu w roku 2021. Coś często młyn udawał piekło. My byliśmy tu w samo południe, ale po zmierzchu ruiny zapewne prezentują się zupełnie inaczej.

Inne atrakcje w okolicy

Polecamy nasze artykuły o innych atrakcjach w okolicy. Opisujemy historię i podajemy mnóstwo przydatnych informacji do zaplanowania udanej wycieczki.

• Skalny Zamek Sloup – twierdza wykuta w skale
• Tiskie Steny – monumentalne skalne miasto w Czechach
• Pańska Skała w Czechach to przykład wyjątkowo pięknych słupów bazaltowych
• Kaplica Loretańska w Rumburku – czeska perła baroku blisko polskiej granicy
• Skała Krasnoludków (Trpasličí skála) – odkrywamy tajemnicze i mniej znane miejsca w Czeskiej Saksonii
• Šaunštejn – szlak na szczyt malowniczej skały w Czeskiej Szwajcarii, na której w średniowieczu stał zamek
• Mariina skála – najpiękniejszy punkt widokowy w Czeskiej Szwajcarii