Projekt Arado -podziemna fabryka z czasów II wojny w Kamiennej Górze

Co ciekawego jest do zobaczenia w Kamiennej Górze? Warto zajrzeć na starówkę, obejrzeć ratusz, ruiny Zamku Grodztwo, jeden z sześciu w Polsce ewangelickich kościołów łaski, ale przede wszystkim Projekt Arado z podziemną trasą turystyczną.

Projekt Arado to podziemne biuro projektowe, w którym niemieccy inżynierowie pracowali nad stworzeniem odrzutowego bombowca. Chcieli spełnić jedno z marzeń chorego umysłu wodza III Rzeszy. Samolot miał być zdolny dotrzeć do Nowego Jorku i go zbombardować. Historia produkcji na potrzeby wojska w Kamiennej Górze zaczęła się w roku 1943 od zbombardowania przez aliantów zakładów w  Schweinfurt n. Menem. Wtedy podjęto decyzję o przeniesieniu produkcji łożysk kulkowych do innego bezpiecznego miejsca. Kamienna Góra znajdowała się poza zasięgiem alianckich nalotów bombowych. Produkcję umieszczono w zakładach włókienniczych  Kramsta, Methnera i Frahne w Kamiennej Górze. Co ciekawe nie zlikwidowano całej produkcji włókienniczej, ponieważ wytwarzano tu materiały na spadochrony. W zakładzie J. Rinkel A.G. pod koniec 1943 roku zaczyna pracę zespół konstruktorów lotniczych. Cel to zaprojektować samolot dalekiego zasięgu. Wtedy pojawia się nazwa Projekt Arado

Arado 555 to seria projektów maszyn typu latające skrzydło, nazywane także Amerika-Bomber. Samoloty miały bombardować cele strategiczne na terenie USA. Byłaby to maszyna o konstrukcji stalowo-duraluminiowej, stosunkowo nieduża – o rozpiętości 21,2 metra (o kilkadziesiąt centymetrów większej niż rozpiętość amerykańskiego bombowca średniego B-25), ale zarazem bardzo dużej powierzchni nośnej, około 125 metrów kwadratowych. Napęd stanowić miało sześć silników BMW  umieszczonych na grzbiecie kadłuba. Według obliczeń maszyna miała osiągnąć prędkość maksymalną 860 kilometrów na godzinę.

Po przeniesieniu produkcji wojskowej do Kamiennej Góry rusza projekt budowy podziemi. Aż w 10 miejscach zostały wydrążone tunele. Jakie było ich przeznaczenie? Przecież miasto znajdowało się poza  zasięgiem bombardowań. Zapewne Niemcy myśleli już o przyszłości i przygotowywali bezpieczne miejsce na fabrykę. Na pewno w podziemiach umieszczono schrony dla inżynierów i pracowników fabryki.

Zwiedzanie podziemnej trasy turystycznej

Takiej atrakcji nie mogliśmy pominąć. Zwiedzanie odbywa się zawsze z przewodnikiem i przybiera formę gry. Turyści wcielaj się w pracowników przymusowych, a przewodnik jest ich nadzorcą. Podczas zwiedzania pojawią się również szpieg Państwa Podziemnego, który werbuje współpracowników i zachęca do obserwacji i zapamiętywania najdrobniejszych szczegółów. W razie jego śmierci mamy skontaktować się z jego ludźmi i przekazać wszystkie zdobyte informacje. Projekt Arado to miejsce doskonałe dla miłośników militariów, ale zapewniamy, że wszyscy będą się świetnie bawić. W podziemiach jest chłodno, dlatego latem pamiętajcie o kurtce lub bluzie.

Godziny otwarcia i ceny biletów

W sezonie zimowym: od 15 listopada do 15 kwietnia – od poniedziałku do niedzieli w godzinach 10-17 W sezonie letnim: od 16 kwietnia do 14 listopada – od poniedziałku do niedzieli w godzinach 10-18 W miesiącach marzec-kwiecień oraz październik-grudzień czas oczekiwania na przewodnika uzależniony jest od intensywności ruchu turystycznego. (max 30min.). W przypadku rezerwacji możliwość ustalenia indywidualnego terminu zwiedzania podziemi. Preferowany kontakt telefoniczny : 512 561 292 lub za pomocą poczty elektronicznej pr*****@ar***.pl

Ceny biletów: normalny 25 zł Bilet ulgowy – emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne, młodzież szkolna, studenci – 20 zł. (za okazaniem legitymacji) Bilet dla grup zorganizowanych (od 15 osób) – 15 zł. Bilet rodzinny – (2 dzieci i 2 dorosłych) – 80 zł. Karta dużej rodziny 20 zł. (od osoby). Bilet dla mieszkańców miasta Kamienna Góra – 1 zł. Przewodnik wliczony w cenę biletu! Darmowy parking znajduje się 30 metrów od wejścia do podziemi. Więcej informacji na stronie Projekt Arado

Po zwiedzeniu Projektu Arado warto wybrać się na krótki spacer po Kamiennej Górze. To małe miasto. Wszędzie dojdziecie szybko na piechotę. Kilka zabytków zasługuje na uwagę.

Kościół łaski

To jeden z sześciu kościołów łaski wybudowanych na mocy ugody altransztadzkiej zawartej między królem szwedzkim KarolemXII a cesarzem rzymskim Józefem I Habsburgiem w roku 1707. Budowę zakończono 1720 roku. Kościół powstał według projektu Martina Frantza. To budowla w stylu barokowym na planie krzyża greckiego, wzorowany na kościele Katarzyny Wazówny w Sztokholmie. Pierwotnie był pod wezwaniem Trójcy Świętej. Po II wojnie kościół stał opuszczony i niszczał. Wyposażenie wywieziono do Kościoła Garnizonowego w Warszawie. W roku 1958 świątynię przejął Kościół katolicki. Rozpoczęto remont.

Kościół był zamknięty. Nie zobaczyliśmy wnętrza. Ponieważ z dawnego wyposażenia niewiele się zachowało, chyba dużo nie straciliśmy. Zdjęcia w internecie też nas o tym przekonały. Za to znaleźliśmy zabytkowe i piękne płyty nagrobne wmurowane w ścianę świątyni. Jednym z częstych motywów sztuki baroku było pojęcie Vanitas – rozumiane jako marność świata doczesnego. Podkreślano w ten sposób niestałość ziemskiego życia, doczesnych dóbr i uciech. Ulubionym symbolem tego pojęcia była czaszka. Na cmentarzach bardzo często pojawiała się śmierć pod postacią kościotrupa. Odważniejsi artyści sięgali nawet po wizerunki rozkładających się ludzkich ciał.

Z perspektywy naszych czasów i tysiąca filmów grozy, które mają tylko jeden cel – straszyć widza, te płaskorzeźby wywołują raczej uśmiech. Zwiedzając kościoły i stare cmentarze zaczęliśmy na takie stwory mówić – przyjemniaczki.

Rynek i ratusz w Kamiennej Górze

Po rynku zrobiliśmy krótki spacer. Kilka kamienic może się podobać, ale żeby przyciągnąć turystów to trzeba wykonać ogrom pracy. Jest klimat, ale nie każdy będzie zachwycony. Ratusz znajduje się niedaleko rynku. To budowla neorenesansowa postawiona w latach 1904-1905. Dzisiaj jest siedzibą Urzędu Miasta.

Zamek Grodztwo

W połowie XVI wieku przebudowano starą wieżę obronną na jedną z najokazalszych rezydencji pałacowych na Dolnym Śląsku. W roku 1813, w czasie wojen napoleońskich, w pobliżu Kamiennej Góry spotkały się wojska prusko-rosyjskie. Wówczas gośćmi w zamku był car Rosji Aleksander I i król Prus Fryderyk Wilhelm II. W roku 1964 zamek został zniszczony przez wielki pożar. Dzisiaj możemy podziwiać już tylko pozostałości budowli. Tym razem zamiast kolejnych zarośniętych przez trawę i krzaki ruin pokażemy zamek na rysunku z połowy XIX wieku.