Śluza Leśniewo Górne i Piaski na Kanale Mazurskim

Śluza Leśniewo Górne i Śluza Piaski – podziwiamy dwa projekty – największą śluzę, a potem jedyną działającą. Kanał Mazurski to był śmiały pomysł, który miał połączyć wielkie jeziora mazurskie z Bałtykiem. Wielka inwestycja nigdy nie została przez Niemców dokończona. Pozostało kilka obiektów. Śluza w Leśniewie Górnym to olbrzymia betonowa konstrukcja, która przyciąga turystów. Tajemnica i legendy z czasów II wojny o U-Bootach sprawiają, że o tym miejscu jest coraz głośniej. Zapraszamy w kolejną podróż śladami historii.

Spis treści

• Kanał Mazurski
• 170 km zaprojektowanej drogi wodnej
• Betonowy potwór w lesie- czyli Śluza Leśniewo Górne
• Zwiedzanie Śluzy Leśniewo – dojazd, parking, bezpieczeństwo
• Śluza Piaski – jedyna działająca 
• Wieża Bismarcka
• Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas
• Internetowy przewodnik po Polsce

Kanał Mazurski

Idea budowy Kanału Mazurskiego sięga XVIII wieku, ale konkrety pojawiły się dopiero w XIX wieku. Wtedy powstał projekt i budowa została zaakceptowana przez Krajowy Parlament Prus Wschodnich. Jednak pojawiły się problemy z wykupem gruntów. Kolejny projekt przepadł, ponieważ mieszkańcy doliny Pregoły i Dejmy obawiali się powodzi. Protesty były bardzo mocne. W roku 1906 zakończono konsultacje z mieszkańcami. Powstał plan racjonalnej gospodarki wodnej, przede wszystkim ustalono liczbę zbiorników retencyjnych oraz wielkość poboru wody.

Budowa oficjalnie ruszyła w kwietniu 1911 roku, ale została wstrzymana przez I wojnę światową. W roku 1919 wznowiono prace, ale z powodu kryzysu w roku 1920 znowu nastąpiła przerwa. Do projektu powrócono w roku 1934. Kanał Mazurski miał być gotowy w maju 1941 roku. Prace budowlane prowadzono w szybkim tempie, ale ponownie wojna wstrzymała inwestycję. Budowa stanęła w roku 1942. Po wojnie inwestycji już nie kontynuowano, choć określa się, że Kanał Mazurski był gotowy w 90%.

170 km zaprojektowanej drogi wodnej

Kanał w liczbach robi wrażenie. Długość od jeziora Mamry do rzeki Łyny wynosi 50,4 kilometrów. W tym 20.5 kilometra znajduje się w Polsce, a ponad 29 kilometrów na terenie Federacji Rosyjskiej. Jeśli dodamy do tego Łynę, Pregołę oraz Zalew Wiślany długość drogi wodnej wynosiłaby 170 kilometrów. Różnica poziomu wód pomiędzy jeziorem Mamry a rzeką Łyną wynosi 111 m. Na kanale zbudowano 10 śluz. Na niektórych odcinkach zamiast typowego kanału droga wodna poprowadzona została w kilkumetrowej wysokości nasypach. W ten sposób poradzono sobie z częstymi różnicami poziomów pomiędzy poszczególnymi stopniami wodnymi.

Betonowy potwór w lesie – czyli Śluza Leśniewo Górne

Śluza Leśniewo jest największą na Kanale Mazurskim. Sztuczny wykop ma szerokość 20 metrów i prawie 2 metry głębokości. Betonowa konstrukcja to prawdziwy kolos (46 m długości, 7,5 m szerokości i 21 m głębokości). Różnica poziomu lustra wody wynosi aż 17 metrów. Bliskie sąsiedztwo z bunkrami w Mamerkach spowodowało, że wokół śluzy narosło wiele legend.

Często można natrafić na informację, że miały tędy być transportowane na Bałtyk U-Booty. Produkcję statków zaplanowano w pobliskich Mamerkach. To oczywiście informacje nieprawdziwe. Tajemnicy, a na pewno w ponury klimat wprowadza ślad na na betonowej konstrukcji, gdzie planowano umieścić faszystowskie godło III Rzeszy. Dzisiaj została wnęka i trudno ustalić, czy w ogóle tutaj wisiała. Budowa Kanału Mazurskiego po roku 1934 była objęta tajemnicą. To pewnie również przyczyniło się do powstania wielu legend.

Zwiedzanie Śluzy Leśniewo – dojazd, parking, bezpieczeństwo

Śluza Leśniewo Górne jest ogólnie dostępna. Można ją podziwiać za darmo. Teren jest ogólnie dostępny. Przy drodze krajowej nr 650 na wysokości śluzy na prywatnej posesji znajdziecie parking. Tu podajemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją parkingu. Właściciel kasuje 5 zł, ale bez trudu bezpieczne zaparkujecie na poboczu. Tuż przy drodze znajdują się betonowe pozostałości po śluzie dolnej. Zatopione w zieleni i niedostępne nie mogą się równać z głównym obiektem. Drogą po nasypie wzdłuż kanału idziemy w stronę betonowego kolosa. Na śluzie działa park linowy. Nie jesteśmy przekonani do tego pomysłu, ale jeśli komuś starczy odwagi może obejrzeć konstrukcję z wysokości.

Śluza Piaski – jedyna działająca

To nie koniec naszej wycieczki. Podążając dalej szlakiem wytyczonym przez Kanał Mazurski, za jeziorem Rydzówka warto zobaczyć kolejny obiekt. To Śluza Piaski we wsi Guja, jedyna ukończona i działająca do dziś. Oczywiście mówimy raczej o regulacji przepływu wody. Czy pokonanie śluzy statkiem jest możliwe dzisiaj? Czy wszystkie urządzenia działają? W sieci nie znaleźliśmy na te pytania odpowiedzi. Śluza została ukończona przed rokiem 1940. Żelbetowa komora ma długość 52 m i szerokość 7,8 m. Różnica poziomów wody wynosi aż 10,3 metra. Z wioski Guja jedziemy po szerokiej szutrowej drodze. Teren wokół śluzy jest zarośnięty krzakami, ale wąskie ścieżki pozwalają obiekt dokładnie obejrzeć.

Wieża Bismarcka

Wycieczka śladami starych i tajemniczych obiektów wciągnęła was? Jeśli tak to czeka jeszcze jedna atrakcja. Dosłownie kilka kilometrów od Śluzy w Leśniewie w miejscowości Srokowo znaleźliśmy opuszczony i zaniedbany zabytek. Aż trudno uwierzyć, że to nasza pierwsza wieża Bismarcka, którą oglądamy. Z około 40 wież postawionych  w obecnych granicach Polski przetrwało tylko 17. Tą w Srokowie w województwie warmińsko-mazurskim zbudowano w roku 1902 na Diabelskiej Górze (wzniesienie 157 m n.p.m.) i służyła jako punkt widokowy. Podobno roztaczał się  stąd doskonały widok na jezioro Mamry, Rydzówkę oraz Sztynort. Dzisiaj tego nie potwierdzimy. Zaniedbany park zamienił się las. Drzewa są wyższe od wieży, do tego schody są zniszczone i o wdrapaniu się na górę można pomarzyć.

Inne ciekawe miejsca w okolicy opisane przez nas

• Mamerki- opuszczone bunkry ukryte w lesie
• Reszel najpiękniejsze miasto Warmii
• Święta Lipka – Sanktuarium Maryjne, które zachwyca turystów i przyciąga pielgrzymów z całej Polski
• Pałac w Drogoszach – monumentalna budowla rodu von Dönhoff
• Mniej znane zamki krzyżackie w Polsce
• Zamek w Bezławkach przebudowany na kościół – dawana krzyżacka strażnica

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.