Krzyż Marty w Górach Stołowych
Krzyż Marty to fascynujący zabytek z XVII wieku. Pokazujemy chyba najciekawszy “krzyż pokutny” znajdujący się na terenie Polski i od razu zaznaczamy, że nie jest to klasyczny krzyż pokutny. Nie postawił go morderca w ramach pokuty i przeprosin, tylko ojciec zamordowanej dziewczyny. Dotarcie do celu nie jest łatwe, ale to tylko zwiększa satysfakcję. Nikt nie mówił, że podróże muszą być łatwe.
Krzyże pokutne stawiano w średniowieczu i był to wynik umowy kompozycyjnej (ugodowej) zawartej między mordercą a rodziną. Oczywiście za wszystkim stały również pieniądze przekazane rodzinie oraz kościołowi. Tylko osoba majętna mogła w ten sposób uniknąć surowej kary. Postawiony na ogół w miejscu zbrodni krzyż był ostatnim punktem umowy. Zwyczaj ten przetrwał do połowy XVI wieku. Najwięcej krzyży pokutnych znajduje się na Śląsku. Krzyż, który pokazujemy, jest wyjątkowy. Wykonał go ojciec ofiary i nie było żadnej umowy między mordercą a rodziną. Krzyż koło Batorowa powstał z miłości ojca do córki po jej tragicznej śmieci.
Utrudniony dostęp do krzyża
Krzyż znajduje się w Górach Stołowych niedaleko Urwiska Batorowskiego na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. Sprawę mocno komplikuje fakt, że do krzyża nie prowadzi żaden oficjalny szlak. Do tego jest to teren rezerwatu ścisłego, więc jeśli chcecie zrobić to legalnie, musicie zwrócić się do dyrekcji parku o pozwolenie. Nie jest to misja niewykonalna. Lecz to dopiero początek zadania. Ostrzegamy -nie jest łatwo trafić na miejsce! Nawet znając współrzędne, możecie się trochę namęczyć.
Droga od Kręgielnego Szlaku
Stara asfaltowa droga Karłów-Batorów niedawno doczekała się remontu. Dzisiaj prowadzi tędy rowerowy i pieszy szlak turystyczny. Ruszyliśmy od strony Batorowa. Uważnie obserwowaliśmy odczyt nawigacji i szukaliśmy wskazówek pozostawionych przez poprzedników. Należy wypatrywać znaku drzewa zrobionego sprayem na jednym z drzew. Nazwaliśmy go tajnym znakiem. Symbol ma swoje lata i jest słabo widoczny. Maks wkręcił się w te poszukiwania. Zapowiadała się niezła przygoda.
Tajny znak odszukaliśmy i skręciliśmy w drogę w lewo. Teraz trzeba około kilometra wędrować tą ścieżką. Krzyż znajdziemy w grupie skał na niewielkim wzniesieniu po lewej stronie ścieżki w odległości około 90 metrów od drogi. Musicie uważnie obejść w koło każdy duży głaz, ponieważ Krzyż Marty jest wykuty w skale. Od tyłu wygląda jak zwyczajny głaz. Takich znajduje się tutaj mnóstwo. Pokonanie wszystkich trudności i dotarcie na miejsce zwiększa tylko satysfakcję.
Inskrypcje na Krzyżu Marty
Krzyż Marty został postawiony przez rodzinę ofiary w celu uczczenia jej pamięci w roku 1644. Jest wykuty w skale i pokryty inskrypcją. Ojciec zamordowanej dziewczyny był kamieniarzem i dlatego powstało niesamowite dzieło.
Ao. 1628
de 19. me
rtzi ist hier
derischer
weiße er
schlagen worden die tugendsame jung
fraw Martha Gorgi Leders des Steins.
Ober-dorff Ratten eheliche Tochter
Ihres alters 15 Jar. Der gott gne
dig sei. Amen.
Na boku krzyża można zobaczyć napis: O Herr Ein gutt ende (O Boże, daj jej zbawienie).
Pod inskrypcją z przodu krzyża wyryto stylizowane litery tworzące słowo MARIA.
Z inskrypcji dowiadujemy się, że krzyż został wykonany przez kamieniarza z Ratna Górnego, ojca zabitej w tym miejscu dziewczyny. 15-letnia panna zginęła 19 marca 1628 roku.
Legenda o śmierci Marty Gorgi
Co dziewczyna robiła sama w lesie? W pobliżu znajduje się popularna przed wiekami ścieżka pątnicza, którą wędrowali pielgrzymi z Dusznik do Sanktuarium w Wambierzycach. Samotna dziewczyna w lesie była łatwym celem. Oczywiście powstała również legenda o jej śmierci. W młodej dziewczynie zakochał się panicz ze szlacheckiego domu. Ich ślub był niemożliwy i kiedy bliska znajomość z dziewczyną stała się problemem, postanowił ją zamordować i ciało ukryć w lesie. Zakopane zwłoki dziewczyny odnaleziono, gdy w miejscu jej pochowania wyrósł groch, którego ziarna miała w kieszeni swojego fartucha.
Dane nawigacyjne na Kzyż Marty – 50°27’01.5″N 16°23’14.3″E. Uważajcie na szlaku nie ma zasięgu, więc komórka może pokazywać błędny odczyt. Dzisiaj dotarcie do Krzyża Marty jest dość proste i dlatego podziwiamy pasjonatów, którzy kilka lat temu z mapą papierową w ręku próbowali odszukać krzyż.
Kotlinę Kłodzką i Góry Stołowe zwiedzaliśmy korzystając z noclegów w agroturystyce Poza Czasem. Polecamy znakomitą miejscówkę!
Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.
