Rawenna, czyli mozaikowy zawrót głowy

Spis treści

• Informacje praktyczne
• Mapa (zabytki, muzea, kasa biletowa, parking)
• Rawenna ma silną konkurencję, ale na rynku turystycznym radzi sobie dobrze
• Gdzie leży Rawenna
• Najdogodniejszy parking w Rawennie i strefa ZTL
• Bilet łączony na najważniejsze zabytki w Rawennie
• Bazylika św. Witalisa (Bazylika di San Vitale)
• Mauzoleum Galli Placydii
• Baptysterium Neońskie (Battistero Neoniano)
• Nowa bazylika św. Apolinarego (Bazylika Sant’Apollinare Nuovo)
• Muzeum Arcybiskupie (Archiepiscopal Museum)
• Grobowiec Dantego (Tomba di Dante)
• Muzeum Dantego (Museo Dante)
• Piazza del Popolo (główny plac Rawenny)
• Kościół św. Magdy Magdaleny (Chiesa di Santa Maria Maddalena)
• Kościół Santa Maria del Suffragio

Informacje praktyczne

• Rawenna posiada aż 8 zabytków wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO,
• na 5 z tych zabytków obowiązuje bilet łączony, który kosztuje tylko 10,50 euro, dzieci do lat 10 wchodzą za darmo,
• w centrum obowiązuje płatna strefa parkowania,
• w kościołach wolno fotografować, ale bez użycia flesza,
• w Rawennie znajduje się grobowiec słynnego poety Dante Alighieri.

Mapa (zabytki, muzea, kasa biletowa, parking)

Rawenna ma silną konkurencję, ale na rynku turystycznym radzi sobie dobrze

Rawenna nie jest celem wszystkim wycieczek organizowanych przez biura podróży.  Pierwsza siódemka najpopularniejszych miast we Włoszech wygląda następująco: Rzym, Mediolan, Wenecja, Florencja, Neapol, Werona, Palermo. My jednak zachęcamy do odwiedzin Rawenny. To miasto doskonale jest znane miłośnikom architektury, którzy przyjeżdżają z całego świata, aby podziwiać bizantyjskie mozaiki. Zachwycał się nimi Gustav Klimt i niech to będzie najlepszą reklamą tego wyjątkowego miejsca. Dodamy jeszcze, że w tym niedużym mieście znajduje się aż 8 zabytków wpisanych na  Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Gdzie leży Rawenna

Rawenna leży w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania w odległości około 10 kilometrów od Morza Adriatyckiego. Oczywiście miłośnicy plażowania i kąpieli morskich znajdują tu kilka fantastycznych miejsc, ale my w naszym przewodniku skupimy się na zabytkach i historii.

Najdogodniejszy parking w Rawennie i strefa ZTL

Ścisłe centrum miasta, a zwłaszcza jego historyczna część objęta jest płatną strefą parkowania, która działa do godziny 20.00. Pamiętajcie też o ograniczeniach w poruszaniu się autem po niektórych ulicach. Obowiązuje tu strefa ograniczonego ruchu, oznakowana jako ZTL. Przestrzegamy, ponieważ znaki informujące o tym są mało widoczne, a porządku oprócz policji pilnują liczne kamery. Co ciekawe robią fotkę auta od tyłu i zgodnie z włoskimi przepisami nie trzeba ustalać, kto siedział za kółkiem. Mandat przychodzi pocztą, wystawiony na właściciela samochodu. Odwołanie to skomplikowana i raczej misja skazana na niepowodzenie.

Ale mamy dobrą wiadomość. W centrum miasta tuż obok głównych zabytków znajduje się duży i niedrogi parking. Cały dzień za auto osobowe kosztuje 3,5 euro. W okolicy nie znajdziecie lepszego parkingu. Miejsc też jest sporo, więc raczej znajdziecie wolne miejsce.

Bilet łączony na najważniejsze zabytki w Rawennie

To trochę zapomniane miasto posiada aż 8 zabytków z listy światowego dziedzictwa UNESCO, a przy tym dla wielu innych miast (zwłaszcza w Polsce) może być przykładem, jak podchodzić do turystów. W Rawennie obowiązuje jeden bilet, na który wejdziemy do 5 zabytków:

• Bazylika św. Witalisa (Bazylika di San Vitale)
• Mauzoleum Galli Placidii
• Baptysterium Neońskie (Battistero Neoniano)
• Nowa bazylika św. Apolinarego (Bazylika Sant’Apollinare Nuovo)
• Muzeum Arcybiskupie (Archiepiscopal Museum)

I teraz najlepsza wiadomość – bilet kosztuje tylko 10.50 euro, a dzieci do lat 10 wchodzą za darmo. Jednak jest jeden warunek – w kasie biletowej trzeba pokazać paszport lub dowód dziecka i dopiero wtedy otrzymamy darmowy bilet. Ta zasada dotyczy tylko dzieci z obszaru Unii Europejskiej. Poszczególne zabytki nie trzeba zobaczyć jednego dnia. Bilet na poszczególne zabytki ważny jest 7 dni, ale każde miejsce odwiedzamy tylko jeden raz. W sezonie letnim zwiedzamy w godzinach 09.00-18.30. Bilety można kupić w internecie lub w kasie sklepu z pamiątkami Book&Shop przy ulicy Via Giuliano Argentario 22

Bazylika św. Witalisa (Bazylika di San Vitale)

To najważniejszy zabytek w Rawennie. Cudowny ośmiokątny kościół, którego każdy centymetr ścian pokryty jest bizantyjskimi mozaikami. Z zewnątrz nic nie zapowiada wspaniałego festiwalu kształtów i kolorów, który dopadnie nas wewnątrz. Czy jest to dobry pomysł, żeby zwiedzanie rozpocząć z takim przytupem? Wszystko zależy od was. To wy układacie plan zwiedzania. My zaczęliśmy od Bazyliki św. Witalisa. Budowę kościoła rozpoczęto w roku 527, a ukończono w roku 548, za panowania cesarza Justyniana. Nie jest znany architekt. To najlepiej zachowane poza Konstantynopolem mozaiki bizantyjskie.

Na ścianach apsydy znajdują się dwie najsłynniejsze mozaiki z roku 548, przedstawiające cesarza Justyniana i biskupa Maksymiana. Po drugiej stronie zobaczymy mozaikę z cesarzową Teodorą w otoczeniu służby. We wnętrzu kościoła dozwolone jest fotografowanie, ale tylko bez użycia flesza. Niestety we wnętrzu jest dość ciemno. To tworzy niesamowity klimat do podziwiania kunsztu artystów, ale mocno utrudnia wykonanie dobrych fotografii.

Mauzoleum Galli Placydii

Grobowiec był częścią nieistniejącego kościoła św. Krzyża (Santa Crose). Do naszych czasów przetrwała tylko ta kaplica. Jest niewielka i z zewnątrz wygląda bardzo skromnie, ale jest to najstarszy i najlepiej zachowany budynek z mozaikami z okresu wczesnochrześcijańskiego (V-VI wiek). Galla Placydia była córką cesarza rzymskiego Teodozjusza I. Była nazywana Nobilissima Puella (Najszlachetniejszą Panną). Po upadku Rzymu w 1410 roku Galla trafiła na dwór Alaryka, władcy Wizygotów. Poślubiła jego następcę Ataulfa, z którym miała syna Teodozjusza.

Pod kopułą znajduje się cudowna mozaika imitująca rozgwieżdżone niebo. W centrum znajduje się krzyż, a w narożnikach czterej ewangeliści. We wnętrzu jest ciasno i tak samo jak w bazylice dość ciemno. To znowu duże wyzwanie dla fotografów.

Baptysterium Neońskie (Battistero Neoniano)

Baptysterium powstało w V wieku z przebudowanej łaźni rzymskiej. Inicjatorem przebudowy był biskup Ursus. Był to aneks wielkiej bazyliki, zniszczonej w roku 1734. Budynek ma kształt ośmiokąta, w do środka światło przedostaje się przez osiem małych okien. Dzisiaj posadzka znajduje się aż trzy metry poniżej gruntu, więc musimy zejść po schodach. Na środku znajduje się wielki basen chrzcielnicy, w którym w pierwszych wiekach chrześcijaństwa dokonywania chrztu, zanurzając całą postać. Do tego obrzędu nawiązuje największa mozaika znajdująca się na kopule. Przedstawia chrzest Jezusa w Jordanie. Wokół widzimy 12 apostołów.

Nowa bazylika św. Apolinarego (Bazylika Sant’Apollinare Nuovo)

Kościół powstał na początku VI wieku. Fundatorem był król Ostrogotów Teodoryk. Początkowo była to tylko kaplica pałacowa, przeznaczona dla arian. Przypominany, że odrzucali oni dogmat Trójcy Świętej. Katolicy kościół odzyskali dopiero w 561 roku. Potrzebne były małe zmiany w wystroju i ponowne konsekrowanie. Kościół nowego patrona otrzymał w IX wieku po sprowadzeniu relikwii św. Apolinarego. Był to pierwszy biskup Rawenny.

Świątynia jest duża i  posiada trzy nawy. Ściany boczne dekorowane są mozaikami. Na szerokich pasach ukazano sceny z Nowego Testamentu, cuda Jezusa. Na pasie środkowym widzimy apostołów  i proroków kościoła, a poniżej orszak króla Teodoryka.

Na koniec mała ciekawostka. Mozaiki w Bazylice San Apollinare wprost ociekały od złota. Wierni w czasie nabożeństwa nie mogli się skupić, albo zbyt intensywnie obliczali, ile złota użyto na mozaiki. W końcu zirytowany papież Grzegorz Wielki kazał mozaiki poczernić. Na szczęście ich blask podczas kolejnych renowacji został przywrócony.

Muzeum Arcybiskupie (Archiepiscopal Museum)

Budynek, w którym znajduje się muzeum, pochodzi z V wieku.  To już ostatni zabytek w ramach biletu łączonego. Intensywna podróż przez kościoły z bizantyjskimi mozaikami wcale nas nie zmęczyła i nie znudziła. To najlepiej świadczy, z jak pięknymi zabytkami mieliśmy do czynienia. W muzeum tę podróż kontynuujemy. Najważniejszy zabytek w muzeum to Kaplica Arcybiskupów wybudowana w V wieku przez Piotra II, biskupa Rawenny. Poza tym na wystawie zobaczymy mnóstwo zabytków z pierwszych wieków chrześcijaństwa. I to chyba właśnie wiek eksponatów robi największe wrażenie. Nasz matematyk zafascynował się marmurową tablicą przedstawiająca kalendarz wielkanocny z VI wieku. Plątanina cyfr i dziwnych znaków robi wrażenie.

Grobowiec Dantego (Tomba di Dante)

Neoklasycystyczny pomnik narodowy zbudowany nad grobowcem słynnego poety Dante Alighieri. Powstał w roku 1781. Tu obowiązuje “zona dantesca”, czyli obszar, na którym odwiedzający muszą zachować milczenie,  jako wyraz szacunku wobec wielkiego poety. Dziwnie to kontrastuje ze skromnym raczej grobowcem i małą ilością turystów, ale przecież poezja nie jest teraz na topie. Dante ostatnie lata życia spędził w Rawennie. To tu dokończył swoje najważniejsze dzieło “Boską komedię”.

Po śmierci poety zaczęły się kłótnie o jego doczesne szczątki. Florencja, rodzinne miasto Dantego chciało, żeby poeta po śmierci do nich wrócił. Starania dyplomatyczne przyniosły efekt, ale przeor franciszkanów w tajemnicy nakazał przenieść prochy poety w inne miejsce. Skrytka była na tyle dobra, że na wiele lat temat został zapomniany. Dopiero w roku 1865,  podczas prac konserwatorskich w klasztorze obok grobowca, murarz przypadkowo znalazł drewnianą skrzynię w ścianie. Świadkiem tego zdarzenia był student, który uratował skrzynkę przed zniszczeniem. Na skrzyni widniał napis „Dantis ossa a me Fra Antonio Sancti hic posita anno 1677 die 18 octobris”. Prochy poety zostały wystawione w kościele w kryształowej urnie. Potem trafiły do grobowca, który możemy podziwiać dzisiaj.

Muzeum Dantego (Museo Dante)

Wejście do muzeum znajduje się obok grobowca. Na wystawie zgromadzono pamiątki po poecie, pergaminy, maski poety. Jest też kryształowa urna, w której wystawiono szczątki poety po ich odnalezieniu. Wystawa znajduje się w kilku salach. Duża część ekspozycji to opowieść o życiu i twórczości Dantego.

Museo Dante. Via Dante Alighieri 2a,  Godziny otwarcia: codziennie 10.00-17.30. Ceny biletów: bilet normalny 5 euro, ulgowy 3.5 euro. Bilet upoważnia do wstępu do Muzeum, Domu Dantego, Krypty i Wiszących Ogrodów.

Piazza del Popolo (główny plac Rawenny)

Główny plac Rawenny to  bijące serce miasta. Przez ponad siedem wieków był siedzibą głównych pałaców władzy (Magistratu i Prefektury,  Poselstwa Papieskiego). Po intensywnym zwiedzaniu możemy odpocząć w jednej z licznych kawiarni. Co ciekawe na placu nie ma zbyt wielu turystów. Tutaj toczy się spokojne życie zwykłego miasta. Miejsce wspaniałe, jakże inne od zadeptanych, głośnych i pełnych turystów placów w innych popularnych miastach we Włoszech. Tu poznajemy największe plusy Rawenny. Miasto mimo fascynujących i ważnych zabytków zachowało swój klimat. Wzorując się na Placu św. Marka w Wenecji, wzniesiono dwie granitowe kolumny wyznaczające granice placu, na których szczycie umieszczono posągi św. Apolinarego, patrona Rawenny, oraz św. Lwa.

Kościół św. Magdy Magdaleny (Chiesa di Santa Maria Maddalena)

Niewielki barokowy kościół ukryty między fasadami budynków przy Via Corrado Ricci. Zbudowany przez  Antonio Serri w latach 1748-1750 według projektu kamedułego mnicha Fausto Pellicciotti da Lucca. W kościele znajdują się obrazy Andrei Barbianiego (1708-1779), jednego z najważniejszych malarzy Rawenny XVIII wieku. Kościół ze wzglkędu na tradycję wieczystej adoracji Najświętszego Sakramentu jest prawie zawsze otwarty i dostępny do zwiedzania.

Kościół Santa Maria del Suffragio

To już ostatni zabytek, jaki odwiedzamy w Rawennie. Został wzniesiony w latach 1701-1728 na zlecenie Bractwa Najświętszej Maryi Panny Sufrażystek. Zaprojektowany i zbudowany przez rzymskiego architekta Francesco Fontanę. I choć jest to kościół późnobarokowy to ze względu na duże problemy finansowe Rawenny w czasie budowy kościoła, budowla jest dość skromna. Oszczędzano na wszystkim. Nawet rzeźby powstały ze stiuku, a nie marmuru.

Zapraszamy do innych naszych artykułów o podróży do Włoch

Jeśli szukacie rzetelnych tekstów i sprawdzonych informacji o podróżach, to zapraszamy do lektury naszych pozostałych artykułów. Znajdziecie w nich mnóstwo przydatnych informacji, mapy, godziny otwarcia, ceny biletów.

• Taormina – zwiedzanie, atrakcje, zabytki – Taormina nazywana jest „perłą Sycylii” i “turystyczną stolicą Sycylii”. Zapewniamy, że nie są to określenia na wyrost. Miasto zachwyca i powinien zobaczyć je każdy turysta odwiedzający Sycylię.
• Savoca – zwiedzamy filmowe Corleone z „Ojca Chrzestnego” – jak mówimy o Sycylii to musimy opowiedzieć o mafii
• Etna -zwiedzanie, trekking, kolejka linowa i bezpieczeństwo –  to owoc naszych 4- dniowych wędrówek po wulkanie. Znajdziecie tu opis miejsc unikatowych, do których docierają nieliczni turyści,
• Czy Katania da się lubić? Przewodnik po głównych zabytkach Katanii – przedstawiamy przewodnik po drugim co wielkości mieście na Sycylii
• Syrakuzy i wyspa Ortygia- przewodnik po zabytkach i największych atrakcjach – Syrakuzy są wspaniałe – klimatyczne wąskie uliczki, zabytkowe kościoły, amfiteatr grecki  pochodzący z V w. p.n.e. i amfiteatr romański z III wieku n.e.
• Wąwóz Alcantara –  wysokie na ponad 3o metrów skały z pięknymi słupami bazaltowymi. Wszystko powstała za sprawą lawy z Etny.